Detyra ne Beograd, Martti Ahtisaari

Titulli: Detyra në Beograd
Origjinali: Tehtàvà Belgradissa
Gjinia: Histori
Autori: Martti Ahtisaari
Shqipëroi: Tuula Nevala, Eset Feka
Shtëpia botuese: Trend
Viti: 2008
Fq. 216
Pesha: 0.30 kg
ISBN: 978-952-92-3812-5

Mbi librin

Në maj të vitit 1999, Martti Ahtisaarit, presidenti i Finlandës, iu besua detyra e nivelit të lartë, rezultatin përfundimtar të së cilës tërë bota e priste me brengosje dhe tension. NATO-ja kishte filluar bombardimet në shakllë të gjerë kundër Jugosllavisë, ndërkaq, kur veprimet ushtarake vazhduan më gjatë sesa ishin planifikuar, u bë e qartë se, për të dalë nga kriza e Kosovës, kërkohej një zgjidhje politike, e cila do t'i kënaqte të gjitha palët.

Ishte koha për diplomaci. Detyra në Beograd është raporti personal i presidentit Ahtisaari për javët kritike të negociatave. Kjo vepër i pasqyron nga afërsia e pazakontë fazat e procesit për paqe në Kosovë dhe jep, njëkohësisht, një përshkrim aktual për politikën ndërkombëtare të kohës së sotme, si dhe mundësitë e diplomacisë së mirë në marrëdhëniet në mes të shteteve të mëdha, të acaruara nga kriza humanitare.

Detyra e presidentit Ahtisaari, si ndërmjetësues për paqe, i autorizuar nga BE-ja, ishte që t'i unifikonte qëndrimet e ndryshme të Perëndimit dhe të Rusisë dhe ta ndalte vazhdimin e konfliktit në Jugosllavi. Në fillim të negociatave, mbi një milion e gjysmë shqiptarë të Kosovës ishin arratisur në vendet fqinje dhe luftimet në krahinë vazhduan ende.

Procesi i paqes filloi me bisedime të rrufeshme, të cilat Ahtisaari i mbajti në Helsinki, në Moskë dhe në Bon, së bashku me Strobe Talbottin, ministër i Punëve të Jshtme të Shteteve të Bashkuara dhe me Viktor Cernomyrdinin, i dërguar i posaçëm i Rusisë për Ballkanin. Para takimit me presidentin e Jugosllavisë, Sllobodan Millosheviq, Ahtisaari duhej t'i bindte shtetet e mëdha, që kishin mosmarrëveshje në mes veti, për synimet e përbashkëta për paqe.

Presidenti Ahtisaari u kthye nga Beogradi, pas njëzet e katër orëve, duke e sjellë me vete pëlqimin e Millosheviqit për ofertën e paqes. Megjithatë, çështja për ndarjen e detyrave në mes të NATO-s dhe OKB-së, lidhur me udhëheqjen e trupave paqeruajtëse në Kosovë, shkaktoi një konflikt të ri, në të cilën mori pjesë, si palë e re, edhe shteti i tretë i madh, Kina.

Akti i fundit, para hyrjes në fuqi të marrëveshjes për paqe, u luajt në Helsinki, ku presidenti Ahtisaari i ftoi ministrat e punëve të jashtme dhe ata të mbrojtjes të Rusisë dhe të Shteteve të Bashkuara për t'u marrë vesh lidhur me rolin e ushtarëve rusë në kuadër të trupave të KFOR-it.