Banner
Gjatë rishqyrtimit të kontributeve të sjella nga studiuesit që janë marrë me këtë çështje të bën përshtypje fakti që zbulimi i disa dokumenteve të rëndësishme është bërë krejt rastësisht. Por kësaj bien në sy mangësitë, kufizimet dhe pasaktësitë që karakterizojnë përpjekjet për të rindërtuar qoftë jetën e Lekë Matrangës, qoftë edhe kontekstin historiko – kulturor në të cilin ai jetoi e punoi.
Titulli: Lekë Matranga, njeriu, koha, vepra, me botimin kritik të varianteve dorëshkrim e të shtypur të veprës "E mbsuame e krështerë, 1592"
Gjinia: Studime albanologjike
Autori: Matteo Mandalà
Shtëpia botuese: Ombra GVG
Viti: 2012
Fq. 564
Pesha: 1.676 kg.
Interesi për veprën e Lekë Matrangës më lindi gjatë kërkimeve që zhvillova pranë arkivit historik të eparkisë së Horës së Arbëreshëve dhe të dioqezës së Monreales, rreth viteve 1980 – 1984, kur isha ende student...
Në vitet 1984 – 1987, gjatë një fushate kërkimore trevjeçare që ndërmori Instituti i Gjuhës dhe i Letërsisë Shqipe të Universitetit të Palermos, me nxitjen e mësuesit dhe udhëheqësit tim, prof. Antonino Guxetës, gjeta disa dokumente që më vonë vendosa t'i mblidhja e t'i paraqisja në një studim të shkurtër, që u botua në vitin 1989.
Duke qenë i sigurt se të tjera dokumente do të dilnin në dritë nga hulumtime më sistematike, vijova punën, që ndërkohë e kisha shtrirë edhe mbi studimin filologjik të tekstit të katekizmit.
... Megjithatë shumë çështje mbeten ende të pazgjidhura. Disa të dhëna të pakta kanë ndihmuar disi në davaritjen e mjegullës së dendur që mbulon identitetin e Matrangës e të personazheve të tjera që lidhen drejtpërdrejtë ose tërthorazi me botimin e përkthimit të tij, shumë aspekte të tjera të dorës së dytë, si fjala vjen , prejardhja e familjes Matranga, kanë tërhequr vëmendjen e studiuesve aq shumë sa askujt nuk i ka rënë në sy fakti se madje edhe mbiemri i Matrangës është shtrembëruar në Matrënga.
Ngulimet arbëreshe në Sicili dëshmohen qysh nga mesi i shek. XV kur grupe të shumta arbëreshësh, sidomos pas vdekjes së Skënderbeut (1468), u vendosën në disa krahina të Italisë Jugore. Hora e Arbëreshëve (në italisht Piana degli Albanesi), ngulimi më i madh arbëresh i Sicilisë, u themelua aty nga fundi i shek. XV.
Sipas të dhënave që kemi deri më sot, nuk mund të themi me siguri sa refugjatë arbëreshë u vendosën në zotërimet feudale të Monreales, e nuk dimë as se nga ç'treva shqipfolëse ballkanike vinin ata. Prej tyre njohim shumë mbiemra familjesh, disa prej të cilëve dëshmohen qysh nga Mesjeta...
Hulumtimet e kryera deri më sot mbi jetën e Lekë Matrangës nuk janë shquar për rreptësi shkencore e karakter sistematik, kushte të domosdoshme këto për inkuadrimin historiko – kulturor të veprës së tij.
Gjatë rishqyrtimit të kontributeve të sjella nga studiuesit që janë marrë me këtë çështje të bën përshtypje fakti që zbulimi i disa dokumenteve të rëndësishme është bërë krejt rastësisht. Por kësaj bien në sy mangësitë, kufizimet dhe pasaktësitë që karakterizojnë përpjekjet për të rindërtuar qoftë jetën e Lekë Matrangës, qoftë edhe kontekstin historiko – kulturor në të cilin ai jetoi e punoi.
Ky libër u botua për të parën herë në Itali në vitin 2004. Qysh atëherë mbi veprën e Lekë Matrangës nuk është sjellë asnjë kontribut tjetër i rëndësishëm. Për këtë arsye mendova ta botoj në shqip këtë libër ashtu siç doli shtatë vjet më parë, pra pa i hequr pothuajse asgjë strukturës origjinale të veprës.
Udhëzues i shkurtër mbi procesin e porositjes së librave nëpërmjet faqes tonë.
Shkarkime (292.13KB)Referenca: SKU000296
Botuesi: Cabej
Autori i është përmbajtur metodës së analizës (ekdotike) duke marrë në shqyrtim periudhën historike, përkatësinë siçiliane të autorëve, rrethanën përse veprat e tyre kanë mbetur të gjitha në dorëshkrim si dhe faktin që ato vepra dokumentojnë njërën prej fazave më të begata e më të dobishme të historisë së albanologjisë, atë të origjinës.
Referenca: 2813
Botuesi: Naimi
Në librin "Studime filologjike për letërsinë romantike arbëreshe" të Matteo Mandalá gjithçka është e re për lexuesin shqiptar. Të reja janë leximet e trashëgimit letrar në botën arbëreshe, prej veprave të De Radës, Gavril Darës, Zef Skiroit, Frangjisk Santorit, Emanuele Bideras dhe autorëve më të hershëm si Nikollë Keta e Nikollë Filja.
Botuesi: Plejad
Pasi "e shpëtoi lëkurën për të mos përfunduar në daullen e ndonjë fanfare komuniste", at Zef Valentini u dërgua në 1946 në Milano, për të marrë drejtimin e revistës "Letture", revistë katolike ose thuajse kishtare, zyrtarisht e ngarkuar me udhëheqjen e kritikës, për Italinë, të prodhimit librar, sidomos letërsisë, dhe që atëherë i kalonte pikërisht...
Referenca: SKU001943
Botuesi: Argeta LMG
Titulli: Lirika popullore, Këngët e dashurisëOrigjinali: Lirika popullore, Këngët e dashurisëGjinia: LirikaAutori: Arsen Jani MustaqiShtëpia botuese: Argeta – LMGViti: 2011Fq. 560Pesha: 0.676 kgISBN: 978-99956-17-67-6
Botuesi: Te tjere
Vepra është shumë e rrallë, botim i vitit 1908. Në të janë përmbledhje nga këngët folklorike që Spiro Dine ka grumbulluar. Lidhja e librit është e mirë (pavarësisht nga koha e gjatë e kaluar). Faqet e librit janë të zverdhura për shkak të kohës së kaluar.
Referenca: 2537
Botuesi: Te tjere
Lekë Dukagjini është një figurë historike mjaft komplekse. Madje është një figurë edhe e legjendarizuar, nëse e pranojmë këtë term, ashtu siç e kemi pranuar për Heroin tonë Kombëtar Gjergj Kastriot Skënderbeun. Lekë Dukagjini ishte bashkëkohës i Gjergj Kastriotit.
Botuesi: UET Press
Edhe tek rrëfejnë krimet që i kanë dëshmuar sytë e tyre, narracioni i tyre mbetet fluent, fisnik, i qetë, herë – herë sardonik, por gjithmonë pa nota zemërimi, sikur janë duke rrëfyer fatalitetin e një jete që nuk mund të qe ndryshe.
Botuesi: Cabej
Tekstet e përfshira në këtë përmbledhje u shkruan e u botuan në pjesën më të madhe në vitet 1934 – 1942. Renditur këtu kronologjikisht, këto tekste dolën në periodikë të ndryshëm të kohës, në qytetet ku autori punonte gjatë kohës që i ka shkruar, si "Normalisti" në Elbasan, "Hylli i Dritës" në Shkodër etj. dhe përmblidhen këtu për herë të parë në një vëllim.
Referenca: SKU001517
Botuesi: EDFA Botime
Vepra shtjellon të gjitha nocionet bazë të gramatikës së gjuhës shqipe. Ajo ofron të dhëna në sistem për shqipen e sotme standarde. Ajo jep mundësi të njihet struktura fonetike e gramatikore e shqipes standarde.
Botuesi: Cabej
Fonetika historike merret me studimin e zhvillimit historik të tingujve, sidomos në një gjuhë. Mund të bëhet fjalë edhe për një fonetikë komparative, krahasuese, që studion zhvillimin e tingujve të një gjuhe në krahasim me gjuhët e afra.
Referenca: SKU001886
Botuesi: Botart
Elektra Çapaliku, me titullin kuptimplotë "EX LIBRIS SCODRAE", si një punim shkencor me burime të vjetra e të reja i ndarë në tetë kapituj. Kapitujt të ndarë në nënkapituj të vegjël, gjë që për autoren e librit është konceptuar në mënyrë që të ofrojë lexuesve të këtij libri një lexim sa më fuksional të tij.
Botuesi: Onufri
Zbulimi i një ekzemplari të ri të veprës së njohur të Pjetër Budit, Dottrina Christiana (1618), në një biblioteke të Romës, i ndryshëm në një fashikull prej kopjes së njohur, entuziazmoi menjëherë specialistët e fushës.
Referenca: SKU001446
Botuesi: Te tjere
Në fjalor janë përfshirë shumë fjalë, shprehje e kuptime që përdoren sot në shqipe dhe që nuk gjenden në fjalorët e mëparshëm shpjegues të shqipes. Kjo lëndë e re pasuruese, që është nxjerrë nga vljelja leksikore e veprave të letërsisë artistike a shkencore, nga shtypi i përditshëm e periodik, nga fjalorë dygjuhësh, sinonimikë, krahinorë etj, e ka...
Referenca: SKU000422
Botuesi: Cabej
Shpesh thuhet se shqipes së sotme i është mpakur melodia; mirëpo veç këtij problemi estetik, ka rëndësi të kuptohet fakti se tëhuajësimi apo vrazhdësia kanë përcaktuar deri diku dhe refraktarizimin e mjeteve të shqipes letrare kundrejt çdo mjeti tjetër që nuk i nënshtrohet plotësisht sistemit normativ.
Referenca: 2881
Botuesi: Plejad
Duke pasur nga njëra anë në dispozicion një numër të madh kopjesh të dokumentacionit historik, të botuar e ta pabotuar, dhe nga ana tjetër, një eksperiencë të mjaftueshme dhe të drejtpërdrejtë të zakoneve e dokeve të vendit, unë mendova t'i mblidhja ato në një "korpus" të dokumenteve të ndryshme.
Botuesi: Onufri
Në këtë monografi i përmbahemi një koncepti të diferencuar teorik të "kulturës", duke u përqendruar në fushën e formimit dhe të produktit intelektual që është përftuar ose ka pasur synim largvajtës mbarështimin e tij në Veri të hapësirës kulturore – etnike shqipfolëse.
Botuesi: Te tjere
Që në fillimet e shkrimeve të tij, Kazuhiko Yamamoto shtronte pyetjen: struktura etike e Kanunit: a përbën ai formën fillestare të etikës në shoqërinë njerëzore? Dhe nga analiza shkencore krahasuese autori arrin të japë përgjigje pozitive, duke e parë në lidhje të ngushtë me shoqërinë pa autoritet shtetëror
Gjatë rishqyrtimit të kontributeve të sjella nga studiuesit që janë marrë me këtë çështje të bën përshtypje fakti që zbulimi i disa dokumenteve të rëndësishme është bërë krejt rastësisht. Por kësaj bien në sy mangësitë, kufizimet dhe pasaktësitë që karakterizojnë përpjekjet për të rindërtuar qoftë jetën e Lekë Matrangës, qoftë edhe kontekstin historiko – kulturor në të cilin ai jetoi e punoi.
