"Historia e gruas së fotografit” është emri me të cilin e njohin të gjithë, ato pak herë që e përdorin, por, në të vërtetë, ajo është edhe historia e vetë fotografit, ose më saktë, është historia e teorisë së tij mbi rëndësinë e gjërave të vogla.
Përrallat e treguara nga Mitrush Kuteli përbëjnë pjesën më të rëndësishme të letërsisë shqiptare, një frymëzim për një numër të madh veprash të tjera letrare që pasuan përgjatë dekadave. Tregime të Moçme Shqiptare përbën një klasik të të gjitha kohërave.
Për shumë vite me radhë Enver Hoxha i imponoi historisë versionin e tij. Ai rezulton i paturpshëm për t'i transformuar ngjarjet, për t'i fshirë ose zhdukur personazhet dhe për të ngritur në histori një protagonist të vetëm: atë vetë.
Duke lexuar "Prillin e thyer" kuptohet lehtësisht përse dhe me çfarë force Ismail Kadare është pasionuar për tragjedinë dhe për dy përfaqësuesit më të shquar të saj, Shekspirin dhe Eskilin. "Miku, besa dhe gjakmarrja janë rrotat e mekanizmit të tragjedisë antike, dhe të futesh në mekanizmin e tyre është të shikosh mundësinë e tragjedisë."
TitulliBukuroshet e fjeturaAutoriJasunari KavabataPërktheuLili BareShtëpia botueseABC, 2007
Mbi novelën
Bukuroshet e fjetura” dhe tregimet e tjera të këtij koleksioni, trajtojnë temën e idolizimit të virgj&eum
TitulliBukuroshet e fjeturaAutoriJasunari KavabataPërktheuLili BareShtëpia botueseABC, 2007
Mbi novelën
Bukuroshet e fjetura” dhe tregimet e tjera të këtij koleksioni, trajtojnë temën e idolizimit të virgjërisë, degradimin, fetishimin e trupit etj. Pjesa më e bukur është përshkrimi që Kavabata i bën anatomisë femërore të bukurosheve të fjetura, si dhe këndvështrimi që i jep një të moshuari që e ndjen se është i moshuar, por mjaftueshmërisht i ri për të hyrë në një vend të tillë. Mos prisni surpriza. Më e mira është që të shijoni përshkrimet e autorit.
Mbi autorin
Jasunari Kavabata, (Yasunari Kawabata), është një shkrimtar i shquar Japonez që fitoi çmimin Nobel në letërsi për prezantimin e mendjes Japoneze në novelat e tij. Lindi në Osaka në 11 qershor 1899 në një familje të kulturuar. I ati ishte mjek, por vdiq kur Kavabata ishte vetëm 3 vjeç. Një vit më vonë, i vdiq edhe e ëma ndërsa në 1914, i vdiq gjyshi. Vetëm një vit më parë, pati humbur gjyshen. Kavabata ra kështu në mënyrë të vazhduar në përballjen me vdekjen e njerëzve të vet dhe kjo eksperiencë la gjurmë të thella te vepra e tij, e cila shpesh trajton problemin e vdekjes apo vetminë e jetës. Te Ditari i një 16-vjeçari, vepër e realizuar pak kohë para se të humbte gjyshin por që u botua më 1925, Kavabata paraqet emocionet e veta nga pikëllimet që i ndodhën.Pas vdekjes së gjyshit, Kavabata u mor nën përkujdesjen e familjes së të ëmës. Gjatë shkollës fillore, u inspirua të bëhej piktor. Pavarësisht se nuk u bë, ruajti interesin për artin përgjatë të gjithë jetës së tij. Vendosi të bëhej shkrimtar ndërsa kryente shkollën e lartë në Tokio. Karriera e tij në letërsi fillon në këtë kohë, kur ai filloi të shkruante ngjarje dhe ese për revista të vogla apo gazeta lokale.Kavabata lexoi autorë kontemporanë Japonezë të shkollës së Thuprave të Bardha dhe përkthime nga shkrimtarë Danezë dhe Suedezë. Që nga fillimi i karrierës së tij, kritikoi shkollën natyraliste, në atë kohë, në modë dhe u afrua me filozofinë më delikate dhe lirike që rridhte nga letërsia Japoneze. Gjatë kohës që ishte student, njohu Kikuchi Kan, një shkrimtar dhe redaktor të revistës Bungei Shunju. Më 1923 u bashkua me stafin e revistës.Kur u laureua më 1924, sëbashku me miq të tjerë, themeloi revistën letrate Bungei Jidai. Kjo revistë ishte pikënisja për një shkollë të re shkrimtarësh, neopercepsionistët, të cilët kritikonin njëkohësisht natyralizmin dhe lëvizjen e Shkrimtarëve Proletarë të orientuar politikisht. Më 1954 u zgjodh anëtar i Akademisë Japoneze të Arteve. Ai fitoi çmimin Nobel në letërsi më 1968. Kreu vetëvrasje më 16 prill 1972.
Sikur José Saramago të kishte jetuar disa shekuj më parë, pa asnjë dyshim që ky ungjill i pestë do t'i kishte marrë mbi vete rrufetë e Kishës dhe do t'i kishte kushtuar turrën e druve.
Heroina arabe, Sheherazadja, që arriti të ushqente mirësi në shpirtin e sulltanit gjakpirës, vejushat dhe gratë e hijshme, xhelatët dhe shërbëtorët e sulltanit, xhindet që enden në errësirën e natës, në kërkim të shpirtrave, marrin jetë në një tjetër vepër, pas përrallave të njohura arabe "Një mijë e një net".
Në rininë e tij, si djalosh i talentuar në pikturë, por edhe krenar e i vëmendshëm ndaj mjerimit ku ishte zhytur vendi, artisti Masuxhi Ono, nuk dëshironte t’ia kushtonte artin e tij vetëm kremtimit të bukurisë fizike, asaj “botës fluturake” të jetës së natës, qejfeve dhe zdërhalljeve me miq e geisha.
Në qendër të romanit "Vdekje nga uji" është romancieri Kogito Choko, që ka vendosur të shkruajë historinë e mbytjes në lumë të babait të tij. Në mendje prej kohësh i vërtitet pyetja pse babai i tij kishte dalë për "shëtitje me varkë" në lumë të rrëmbyeshëm në një natë stuhie.
Zheltkov, një “njeri i vogël”, po raskapitet nga dashuria për princeshën Vera Sheina, një zonjë e shoqërisë së pasur e cila pothuajse nuk është e vetëdijshme për ekzistencën e tij.
Shpalosur përmes përshkrimit të fotografive dhe drekave të ditëve të pushimit, kjo “autobiografi jopersonale” ndërkall edhe ekzistencën tonë në fluksin e një praktike të padëgjuar të kujtesës, me një gjuhë të mprehtë dhe të stërholluar dhe arrin t’ia dalë që “të shpëtojë” një histori brezash, duke lidhur jetën dhe vdekjen, nën dritën verbuese të bukurisë...
Novela guximtare dhe trullosëse e François Mauriac është një portretizim i paharrueshëm i gruaje të komplikuar dhe magjepsëse, e cila është zënë në kurthin e jetës së provincës.
Ruajtja e shpirtit njerëzor në kushtet e totalitarizmit dhe kundërvënia e brendshme ndaj tij, mbështetur në idealin liberal fetar, e përshkojnë tërë krijimtarinë e këtij kolosi të letërsisë botërore.
Tregimi "Muri" i Zhan Pol Sartrit është një raport i shkruar në vetën e parë i protagonistit Pablo Ibieta mbi një situatë ekstreme njerëzore. Para ekzekutimit ai rrëfen mbi përshfaqjet psikologjike dhe fiziologjike, të cilat te ai i shkakton vetëdija e vdekjes së afërt.
"Pishtari në veshin tim" është vëllimi i dytë i tetralogjisë autobiografike të shkrimtarit të shquar Elias Kaneti. Vëllimi i parë, "Gjuha e shpëtuar", iu dha lexuesit shqiptar para disa muajsh, çka shënoi edhe fillimin e botimit të veprës madhore të këtij shkrimtarit në vendin tonë.
Ajo nuk ishte e dhënë pas paraqitjes së hijshme, pas rrobave, me të cilat zbukuroheshin shëmtirat dhe keqbërësit. E pakuptueshme, madje e braktisur edhe nga i shoqi, ishte grua që kishte varrosur gjashtë fëmijë, por jo tiparin e saj të afrimit me njerëzit.
Në vitin 1964, në një kafene të Parisit, një njeri drejtoi objektivin e Rolleiflexit të tij drejt një çifti të ri të ulur në një tavolinë aty pranë. Kështu tregimtari u njoh me fotografin Fransis Zhansen, me të cilin lidhet një kohë.
Që atëherë, Parisi ku jam munduar të gjej gjurmët e saj ka mbetur po aq i shkretë e i heshtur sa atë ditë. Eci mes rrugësh të shkreta. Për mua të tilla mbeten, edhe në mbrëmje, në orën e bllokimit të trafikut, kur njerëzit nxitojnë drejt hyrjeve të metrosë.
Poeti i njohur turk Ka, i cili prej vitesh jeton si emigrant në Gjermani, kthehet në atdhe. Ai rrugëton për në verilindje të vendit dhe mbërrin në qytetin kufitar Kars, dimrat e të cilit janë të acartë e të akullt.
Hermann Hesse, shkrimtar, poet dhe piktor gjermani-zviceran, lindi më 1887 në Calë, Gjermani dhe vdiq më 1962 në Montagnola (Zvicër). Ai ka fituar çmimin Nobel në Letërsi më 1946.
Lumturia në këto nëntë tregime të Alice Munro qëndron në një fuqi të padëgjuar krijimi, në forcën e mosparagjykimit dhe lirisë që të jep pleqëria, kur mund të shohësh gjithnjë e më thellë puseve të jetës tënde.
TitulliBukuroshet e fjeturaAutoriJasunari KavabataPërktheuLili BareShtëpia botueseABC, 2007
Mbi novelën
Bukuroshet e fjetura” dhe tregimet e tjera të këtij koleksioni, trajtojnë temën e idolizimit të virgj&eum
