Banner
Shpesh thuhet se shqipes së sotme i është mpakur melodia; mirëpo veç këtij problemi estetik, ka rëndësi të kuptohet fakti se tëhuajësimi apo vrazhdësia kanë përcaktuar deri diku dhe refraktarizimin e mjeteve të shqipes letrare kundrejt çdo mjeti tjetër që nuk i nënshtrohet plotësisht sistemit normativ.
Titulli: Fjalor dialektor, me fjalë e shprehje nga Jugu i Shqipërisë
Origjinali: Fjalor dialektor, me fjalë e shprehje nga Jugu i Shqipërisë
Gjinia: Gjuhësi
Autori: Pano Tase
Shtëpia botuese: Çabej
Viti: 2006
fq. 306
Pesha: 0.369 kg
ISBN: 978-99927-33-75-6
Ky fjalor besohet të jetë vjelë kryesisht nga këngët iso – polifonike të Shqipërisë së Jugut; pra, për sendërtimin e tij, Tase ka zgjedhur të transkiptojë më së shumti formën e kënduar të fjalës shqipe. Ç'vend mund të zërë kjo formë në tërësinë e mjeteve fjalore të shqipes?
Shpesh thuhet se shqipes së sotme i është mpakur melodia; mirëpo veç këtij problemi estetik, ka rëndësi të kuptohet fakti se tëhuajësimi apo vrazhdësia kanë përcaktuar deri diku dhe refraktarizimin e mjeteve të shqipes letrare kundrejt çdo mjeti tjetër që nuk i nënshtrohet plotësisht sistemit normativ.
Rikthimi i bukurtingëllimit në shqipen letrare përmes zbutjes së kësaj vrazhdësie do të thotë, në terma të gjerë gjuhësorë, edhe rizgjim i shqipes së brendi. Botimi integral i "Fjalor dialektikor", përveç risive që sjell në fjalë, i cili është trefishi i Fjalorthit të Ri të 1941, ofron edhe një visar shumë të çmuar etnolinguistik.
Në të renditen, të ndara qartë dhe pastër nga hartuesi i tij, urime të ndryshme si ato për dolli, urime për lindje; ngushëllime, mallkime, pendime pas mallkimit, fjalë fyese e sharje për cene trupore, përkëdhelira, kanosje, gjëegjëza, njësi frazeologjike dhe proverba. Fjalor dialektor nuk do konsideruar thjesht si një përshfaqje e një vlere arkivore, por si shtim i lëndës shqipe që u ofrohet përdoruesve të sotëm.
Pano Tase (1903 – 1978) nga Lëshica e Përmetit u rrit në një mjedis atdhetar. Shkollën fillore e ndoqi në fshat. Në moshën 15 vjeçare emigroi në Turqi dhe u vendos në Stamboll, ku kreu gjithfarë punësh. Veç gjuhës greke e turke, mësoi edhe frëngjisht, italisht e rusisht, si dhe përfitoi edhe njohuritë bazë të anglishtes dhe armenishtes.
Kjo larushi sistemesh gjuhësore nxiti pasionin e tij për të njohur mekanizmin – gjuhë në përgjithësi dhe atë të shqipes në veçanti. Në fillim të viteve '30, pas 12 vjet kurbeti, u kthye në Shqipëri ku, pas një qëndrimi të shkurtër në vendlindje, u shpërngul përfundimisht në Tiranë. Sprovat e tij të para studimore në fushë të folklorit dhe etnologjisë u pasqyruan në "Fjalorin e Ri, fjalë të rralla të përdorura në Jug të Shqipërisë".
Në këtë vepër u paraqitën me besnikëri një mori formash të larmishme të ligjërimit që ofronte leksiku i trevës së vet. Që nga Paslufta e deri sa vdiq në moshën 75 vjeçare, Tase ia kushtoi energjitë mendore gjurmimeve dhe studimeve të shumta, që gjenden sot në arkivat në trajtë dorëshkrimesh, njëri prej të cilëve është edhe ky Fjalor dialektor. Në vitin 1998 Tases iu akordua pas vdekjes Medalja e Argjendtë e Urdhrit "Naim Frashëri".
Udhëzues i shkurtër mbi procesin e porositjes së librave nëpërmjet faqes tonë.
Shkarkime (292.13k)Referenca: SKU000232
Botuesi: Cabej
Me artikujt, shkrimet dhe esetë e veta, botuar në Tiranë, Prishtinë, Romë dhe New York, Ardian Vehbiu është përpjekur të ndriçojë dinamikën e shqipes së sotme publike në lidhje të ngushtë me zhvillimet e tjera jogjuhësore në shoqërinë shqiptare: lëvizjet e popullsisë, urbanizimin, gjallërimin e kombëtarizmit të djathtë.
Referenca: SKU000293
Botuesi: Cabej
Gustav Meyer-i, profesor gjerman i sanskritishtes dhe i gjuhësisë krahasimtare në Universitetin e Graz-it, e botoi fjalorin e vet etimologjik të shqipes në 1891.
Referenca: SKU000421
Botuesi: Cabej
Këto janë leksionet e folura, po kurrë të shkruara, mbajtur nga Çabej në vitet shkollore 1971-1973 në Universitetin e Prishtinës, për studentët e ciklit pasuniversitar. Këto leklsione u patën inçizuar në magnetofon e u patën zbardhur atëhere dhe u qenë shpërndarë studentëve në trajtën e një dispense të shaptilografuar.
Referenca: SKU000425
Botuesi: Cabej
Para se të bihet pre e alarmeve për bjerrje gjuhe, a jemi ndalur të vëzhgojmë pa paragjykime e me mjete shkencore si po e flasin shqipen shtresat e ndryshme socialkulturore? Si po vetërregullohen de facto shqipfolësit, që me instiktin e gjuhës amtare e ndiejnë se standardet që njësuan shqipen dekada më parë nuk u mjaftojnë më për të pasqyruar një jetesë...
Referenca: 2296
Botuesi: Plejad
Sipas asaj që thotë Ksenofoni në veprën e tij kushtuar Sokratit të madh, "daimonion – i" është një zë hyjnor që të magjeps, zë, që kohë pas kohe i paraqitej Sokratit dhe i tregonte se si duhej të vepronte, të mendonte dhe të sillej, se ç'është e mira dhe e keqja, e drejta, e padrejta, e vërteta, e rremja, e madhërishmja.
Referenca: 2875
Botuesi: Plejad
Duket pothuajse e pamundur që të kesh parasysh plotësisht në një përmbledhje të shkurtër publikimet e panumërta të Xhuzepe Valentinit, që kanë si objekt çështjet e historisë shqiptare. Në një periudhë edhe më të hershme shkon përpjekja e Valentinit për të hartuar një kronologji të historisë së shqiptarëve.
Botuesi: Cabej
Çabej shpërndau mjegullën e dendur që kishte rrethuar historinë, gjuhën, letërsinë, kulturën dhe etnografinë arbëreshe dhe u rrëfeu udhën studiuesve të rinj për një qasje epistemologjike më moderne e organike ndaj studimit të çështjeve ende të hapura të botës sonë arbëreshe.
Referenca: 2183
Botuesi: Te tjere
Titulli: Fjalori greqisht – shqip i Panajot KupitoritOrigjinali: Fjalori greqisht – shqip i Panajot KupitoritGjinia: Histori, gjuhësiAutori: Niko StylosShqipëroi: Llambro RuciShtëpia botuese: Botimet ApeirotanViti: 2011Fq. 656Pesha: 0.733 kgISBN: 978-9928-118-17-2
Referenca: 2862
Botuesi: Plejad
Kolec Topalli punon prej 35 vjetësh në fushën e historisë së gjuhës shqipe. Ka gradat shkencore Doktor i Shkencave (1992) dhe Drejtues Kërkimesh – Profesor (1994). Është nderuar me titullin "Mësues i Popullit" (1993). Ka botuar më shumë se 130 tituj: monografi, artikuj e kumtesa, si bashkëpunëtor i 30 revistave shkencore brenda e jashtë vendit dhe me...
Referenca: SKU001644
Botuesi: Te tjere
Në tetor 2010, në Tiranë, doli në qarkullim vepra: Barleti apo Becikemi - Një pështjellim në shkencën shqiptare, hartuar nga studiuesi Ilia S. Karanxha, i cili jeton e punon në Firence të Italisë. Pas një pune shumëvjeçare nëpër bibliotekat e atij qyteti, ky studiues ka hartuar pesë vepra me vlera të rëndësishme për jetën dhe
Referenca: SKU000421
Botuesi: Cabej
Këto janë leksionet e folura, po kurrë të shkruara, mbajtur nga Çabej në vitet shkollore 1971-1973 në Universitetin e Prishtinës, për studentët e ciklit pasuniversitar. Këto leklsione u patën inçizuar në magnetofon e u patën zbardhur atëhere dhe u qenë shpërndarë studentëve në trajtën e një dispense të shaptilografuar.
Botuesi: Te tjere
Me rastin e 100 vjetorit të botimit të monumentit më të rëndësishëm folklorik të së kaluarës, "Bletës shqiptare", po jepet, bashkë me një ribotim të zgjeruar të kësaj vepre, edhe një përmbledhje e shkrimeve të autorit të saj, rilindësit tonë të shquar, Thimi Mitko.
Referenca: 2598
Botuesi: Te tjere
Fjalët e urta kanë kaluar në filtrin e rrjedhës së kohërave, ashtu si gurët e lumit në rrjedhën e ujërave, me ndryshimin që këta gurëz të jenë prej floriri. Dhe ekuivalenti "thesar" apo "fjalë ari" është më i pranueshmi posa që s'ka fjalë tjetër më "të çmuar" se thesari dhe ari.
Botuesi: Te tjere
Deri më sot e kemi njohur Thimi Mitkon (1820 – 1890) më tepër si folklorist, e madje si themeluesin e folkloristikës shqiptare, dhe më pak si leksikograf. Ndonëse "Bleta Shqiptare" (Aleksandri, 1878) përmban edhe një sprovë leksikografike me titull "Fjalorth shqip – greqisht" vëmendja e studiuesve ka qenë përqendruar kryesisht në lëndën folklorike të...
Botuesi: Naimi
Autori i librit më të ri në gjuhën shqipe, me titullin shenjues Urat e Arbërit: filologu, gjuhëtari, antropologu, historiani i letërsisë Francesco Altimari prej dekadash është një emër ndaj të cilit mund të mbishkruhet në mënyrë dinjitoze vetë emri i albanologjisë bashkëkohore, si një tërësi dijesh e shkencash të identitetit shqiptar.
Referenca: SKU001660
Botuesi: Cabej
Ky tekst është përftesë e dijes, por edhe apsionit të Çabejit 27- vjeçar. U hartua më 1934-1935 dhe u botua në 1936. E ribotojmë sot për herë të parë të shtyrë nga dëshira e përtërimjes së misionit të Çabejit për formimin e vetëdijes brezore përmes rizgjimit të interesit ndaj gjuhës e kulturës sonë.
Referenca: 2872
Botuesi: Plejad
Ai nuk u morr kurrë me politikë militante në Shqipni. Vepra e tij frymëzohej prej qëllimit të naltësimit të klasës intelektuale shqiptare drejt nji koncepti ma t'gjanë të jetës sociale në kultin e rregullit e frymës krenare t'energjive, ngjye në burimet ma t'thella të substancës etnike.
Referenca: SKU000937
Botuesi: Cabej
Deri më tash, analizat me natyrë semantike të Ardian Vehbiut kanë shqyrtuar kryesisht stadet aktuale të repertorit gjuhësor, duke nxjerrë shpesh në pah simptomat e lëngatës nga të cilat vuan përdorimi gjuhor sot, sikundër mangësia fjalore, pasaktësia kuptimore apo huazimet e panevojshme.
Botuesi: Te tjere
Më 7 – 8 dhjetor 1984 zhvilloi punimet Konferenca shkencore "Gjuha letrare kombëtare shqipe dhe epoka jonë", organizuar nga Akademia e Shkencaven e RPS të Shqipërisë, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë. Në punimet e saj morën pjesë punonjës të institucioneve shkencore, mësimore, kulturore e botuese të vendit, studiues e mësues të gjuhës shqipe, njerëz...
Shpesh thuhet se shqipes së sotme i është mpakur melodia; mirëpo veç këtij problemi estetik, ka rëndësi të kuptohet fakti se tëhuajësimi apo vrazhdësia kanë përcaktuar deri diku dhe refraktarizimin e mjeteve të shqipes letrare kundrejt çdo mjeti tjetër që nuk i nënshtrohet plotësisht sistemit normativ.
