Titulli:Epope intime
Kategoria: Roman
Autori:Enit Karafili Steiner
Botues:Pegi
Viti: 2024
Fq.366
Pesha: 0.510 kg
Ky libër është në gjuhën shqipe
Mbi librin
Enit Karafili Steiner, shkrimtarja shqiptare që jeton në Zvicër, pas dy romaneve të para “Tokëmjalta” dhe “Dhunë e dhunti”, vjen me këtë sagë të paharrueshme shqiptare, ku malli dhe dashuria për atdheun lidhen me fije të padukshme me mallin dhe dashurinë për njerëzit.
E kush nuk ka thurur plane të panumërta për të lënë pas Shqipërinë njëherë e përgjithmonë e për të ndërtuar një jetë të re diku tjetër? Marla dhe Marini, ende në prag të jetës, kushërinj të lidhur në mënyrë “mëkatare” me njëri-tjetrin, largohen nga Shqipëria e 1995-ës. Ai i kthen krahët vendlindjes me padurim, ajo me kokën pas; ai ndjek studimet për aviacion në Maltë, ajo zgjedh sociologji në një tjetër ishull. Para se të ndahen, premtojnë se kurrkush e kurrgjë nuk do t’ua zbehë dashurinë që i ka lidhur qysh në fëmijëri, sepse do ta ruajnë të paprekur si në një kasafortë.
Koha ecën, por disa ëndrra u ngjajnë ende atyre të dy dekadave më parë dhe ata, tashmë larg njëri-tjetrit, pyesin veten: “E kemi mbajtur, vallë, premtimin?” Historia e tyre të fton ta kërkosh përgjigjen në dy jetë që shtjellohen prej adoleshencës në pjekuri, mes lindjes dhe perëndimit, dashurive dhe pengjeve.
Ky libër përçon shkëndija prej shpirtit të tranzicionit shqiptar, rrëfen dështimet e triumfet, siç gjallojnë në dy njerëz të dashuruar, të ndarë e të lidhur si germat e një epopeje.
Kritika
Për Enit Steiner, letërsia është t’i thurësh një odë Shqipërisë dhe jetës; migrimi, barra e saj, e dashuria, bashkudhëtarja besnike. Të tillë vijnë dhe dy librat e parë e saj, “Tokëmjalta” dhe “Dhunë e dhunti”.
Peizazhe të Fjalës
Arma kryesore e Enit Karafilit është njohja shumë e mirë që ka për letërsinë... [...] Ka një prozë të këndshme, që lexohet rrjedhshëm, pa patetizma, rrëfen ngjarjet realisht siç kanë ndodhur.
Agim Baçi
Fragmente nga libri
1) ... sado ta pandehte veten të dalë nga Shqipëria, ajo, Shqipëria nuk do të dilte kurrë prej tij, sepse rrënjët mbeten rrënjë sa kohë që mbarten me vete.
2) ... dashuria është ndjenjë e përsosur mes krijesash deficitare.
3) Tiranë! Vend i dashur. I dashur e dështak. Sa më dështake Tirana, aq më ethshëm ajo priste ditën e kthimit, kur do të dilte nga thurima plot art e qytezës, e do të shkonte pranë Tiranës e ta vinte kokën në prehrin e saj, në pluhurin e saj, e të dyja të vajtonin disfatën. E të gatitnin një mbrojtje të denjë për Shqipërinë. Ballëlarta do të argumentonin se ky vend – e asnjë vend – s’duhej matur me metrin e argjendtë të Perëndimit. As me të tjerë metra që nxirrnin ca vende të zhvilluara e ca të tjera të palatuara, barbare, primitive. Në mungesë të metrit, s’do të kishte as barbarë, as Botë të Tretë.
4) Përçapet më kot t’i bishtnojë pyetjes që është bukë e përditshme për të dashuruarit: “A mendon ai për mua, siç mendoj unë për atë?” E mpin malli. E fshehta lëvrin nën lëkurë.
5) Nuk e dinë se Niku dridhet nga kureshtja për ta parë Marlën kokë e këmbë cullake, ta shëtisë me dorë lakuriqësinë që ka përfytyruar, ta shohë, më në fund, të përkryer mozaikun e trupit të saj. Por druan se e sikletos. Lektisja shtrihet nga Kinostudioja në Kombinat, ai e ndesh në çdo pallat e vinç, në çdo reklamë, në shkëmbimet dora-dorës; në retë që lëvizin në qiell, ai parandien mundësi që s’kthehen më, mallohet e lektiset më keq. Nginjet duke e prekur dhe shijuar butësi nën trupin e tij, lëkurë në lëkurë. Kaq i mjafton; të paktën për atë ditë.
6) Tirana, me kundërshtitë e paradokset e saj, fodulle dhe e dashur, kushedi sa i çorodit të ardhurit, sepse ndodh që Tirana e mban veten për më shumë se ç’është. Kushedi sa ndryshe duket kur të fanitet si dielli i universit shqiptar e kur mbërrin dhe gjen një Tiranë grivë, të shurdhuar nga zhurma, të mplakur nga pakënaqësitë! Mbase të ardhurit janë rritur mes lëndinave, maleve e lumenjve, ndërsa Tirana pispilloset me Lanën hollake. Kur ke dashuri për një Lanë, imagjino ç’duhet të ndiesh për një Drin e Vjosë! E kur tiranasi (kush është tiranas? sa vjet në Tiranë të bëjnë tiranas?) s’e ka shpirtin e gjerë për shqiptarin e ardhur, por e përul ngaqë s’e dëbon dot, imagjino sa do t’i mirëpresë Perëndimi shqiptarët, pengje mes epokave!
