Titulli: Një kafe... në rërë të nxehtë
Gjinia: Roman
Autori: Lena Manda
Shqipëroi: Albina Pulla
Shtëpia botuese: Toena
Viti: 2015
Fq. 400
Pesha: 0.501 kg.
ISBN: 978-9928- 4277-0-0
Mbi librin
Kur reshti së qeni e lumtur? Nuk i kujtohej.
Kur filloi të ndihej fatkeqe?
A ishte me të vërtetë fatkeqe?
Ishte tridhjetë e pesë vjeçe. E martuar. Nënë e një vajze të mrekullueshme. E hijshme dhe në gjendje të mirë ekonomike. Ai ishte dyzet vjeç. I pashëm. Familjar i mirë. Bashkëshort besnik. Nuk i harronte kurrë datat e përvjetorëve apo ditëlindjeve. Ndoshta sepse dinte të organizonte më së miri kalendarin apo sepse kishte një sekretare tejet të kujdesshme.
Organizim dhe rregull. Çelësat e jetës së tyre. A mund të jenë vallë arsye të forta që e çojnë një martesë drejt divorcit, vetëm mungesa e së qeshurës dhe rutina e përditshme?! Dhe, ç'do të ndodhë kur e qeshura të hyjë në jetën e saj, pikërisht nga ajo e shtëpisë fqinje?
Ç'do të ndodhë kur do t'i duhet të vendosë për të zgjedhur midis mënyrës moskokëçarëse të të jetuarit të çastit, pa e vrarë mendjen se ç'do të sjellë e nesërmja dhe mënyrës së programuar të të jetuarit? Ç'do të ndodhë kur do t'i duhet të vendosë për të zgjedhur midis një dashurie plot pasion e plot sfida dhe një dashurie më të hershme që duket sikur nuk ka asgjë për t'i ofruar?...
Fragment nga libri
U panë sy më sy dhe për disa sekonda i dukej sikur nuk po shihte të ëmën, por një grua tjetër që kishte ecur në të njëjtat rrugë që po ecte dhe ajo tani duke vrarë këmbët e saj. Kjo grua duhet të kishte ndier të njëjtën gjendje pa rrugëdalje, të njëjtën dëshirë të zjarrtë të paplotësuar për diçka që nuk vinte, duhet të kishte ndenjur edhe ajo netëve pa gjumë duke i thirrur arsyes që të mos çmendej.
- Nënë, je e lumtur? Pyetje që nuk pritej.
- Më thuaj kuptimin e fjalës!
Edhe përgjigjja po e tillë.
- Urdhëro?
- Si të duket lumturia, ty moj vajzë naive? Një gjendje e përhershme në të cilën jeton gjatë gjithë kohës duke siguruar matufepsjen?
- Mama, çfarë thua?
- Mos nuk je dakord me mendimet e mia? Për mua jeta është një fletore, një defter si ai i shitësit të ushqimores të kohës sime. Aty shkruhen momentet. Sepse ajo është jeta. Çaste lumturie, disfate, dhimbjeje... Kur mbaron defteri dhe bashkë me të edhe jeta, heq një vijë dhe bën shumën. Nëse çastet e lumtura janë më shumë, atëherë paske qenë e lumtur, pra dhe me fat. Nëse jo... atëherë...! Humbe! Asnjë gabim nuk njihet pas... mbylljes së defterëve! E kuptove, moj zonjë, që më bën si e zgjuar? Dhe mbylle gojën, se ka dhe miza!
Ishte qesharake! Vërtet kishte mbetur gojëhapur!
- Këtë nuk e prisja prej teje!
- Nëse mendon se më shkon mendja vetëm për të bërë musaka, ose pazar dhe të hekuros, je një mendjelehtë që nuk e prisja!
- Nuk e kam unë fajin! Për vite të tëra këtë ke treguar!
- Grua e zgjuar është ajo që duket si budallaqe, por në të vërtetë është shumë e zgjuar! Dhe unë e kuptova shumë vite më parë dhe bëra zgjedhjen time!
- Domethënë, do të thuash se zgjodhe të sillesh si...
- Grua e rëndomtë... E padjallëzuar, ndoshta dhe naive, që qëndron nën hijen e të shoqit, i cili është i pari i shtëpisë dhe merr të gjitha vendimet e rëndësishme! Dhe babai yt këtë beson! Se bëhet ajo që thotë ai. Që e pyes për gjithçka! Ajo që nuk di është se para se ta pyes e kam menduar përgjigjen që dua të më japë!
- Nuk kuptoj asgjë!
- Kur u martova isha tetëmbëdhjetë vjeçe. Babanë tënd e dashurova dhe më dashuroi. Por ishte burrë, i rritur si burrë, njësoj si i ati. Burrë-pronar... Në fillim nuk më bezdiste. Kështu isha mësuar edhe unë me babanë tim... Por kohët ndryshojnë dhe brezi im pa që vendi i gruas në shoqëri po forcohej dhe zëri i saj po dëgjohej. Revolta ime më çoi në udhëkryq. Nuk kisha forcë të shembja murin që më kishte zënë rrugën, sepse kështu do të shembja dhe shtëpinë time, kështu që u përshtata. Bëra njëqind e tetëdhjetë gradë kthesë dhe pak e nga pak munda të bëhem ajo që jam sot. Nuk ishte e lehtë...
- Jam e sigurt për këtë!
- Mallkova shumë herë faktin që kisha lindur grua! E dija se në shumë raste do t'ia dilja mbanë më mirë se babai yt, qava dhe kafshova buzën që të mos flisja, që të mos ia përplasja në fytyrë budallallëkun e tij. Dhe kur ai dështonte, unë i qëndroja pranë që ta ngushëlloja, që t'ia largoja peshën që mbante mbi supe...
- Përse i bëre të gjitha këto, mama?
- Sepse e dashuroja dhe e dashuroj!
- E dashuron?
- Natyrisht, moj vajzë naive! Kurrë nuk rreshta së dashuruari! Natyrisht që jo me atë vrullin e rinisë...
- Tani më ngatërrove.
- Nuk ka asgjë të veçantë në historinë time! Kjo është jeta e tetë ndër dhjetë grave! Natyrisht në variante të ndryshme!
- Po të tjerat? Dy në dhjetë?
- Ose u ndanë, ose fituan! Kjo ndodh edhe në familjet më të mira!
- Mama, pas kaq vitesh... dua të të pyes për diçka... Dua të them... përse atëherë...
- Përse të detyrova ta lije atë tjetrin?
Nuk mund t'i fshihej! Mori fund! Tundi kokën në shenjë pohuese.
- Atëherë ashtu duhej të bëhej! Ai nuk ishte për ty! Do të të bënte shumë më të trishtuar nga sa mendon se je!
Vuri re pamjen e saj.
- Do të më pyesësh se nga e di?
Tundi kokën në shenjë mohuese. Kjo grua sikur kishte gjurmues!
- Do ta kuptosh kur të rritet edhe pak vajza jote. Me shumë mençuri është thënë se nuk ekziston shkollë që të të bëjë prind të mirë. E pra, mungesën e arsimimit ne prindërit e kompensojmë me instinktin tonë! Dhe ky instinkt më bindi atëherë se duhet të ndaheshe prej tij. Ke një bashkëshort të mirë. Ndoshta sot të duket i mërzitshëm, i parashikueshëm, aspak joshës. Dhe ndoshta ke të drejtë. Pas dhjetë vitesh bashkëjetese, pak gjëra ka për të fshehur një burrë! Por pas shumë vitesh do t'i vlerësosh këto veti, do të të duken virtyte.
- Mama, e the edhe vetë! Kam dhjetë vjet e martuar me të!
- Thashë "pas shumë vitesh"!
- Po nëse nuk dua të pres kaq shumë që të... vlerësoj këto virtyte?
- Atëherë do të futesh tek ato dy në dhjetë që thamë! Vendimin do ta marrësh ti, por të mbash mend një gjë: për një grua me një fëmijë bota është një xhungël!
- Përse? Kam një diplomë! Nuk do të vdes urie!
- E kush të tha që e kam fjalën te paratë? E kam fjalën që të kesh një njeri në shtëpi. Ku të mund të mbështetesh dhe të qash. Me të cilin të ndash problemet e rritjes së vajzës. Për t'u argëtuar, të gjithë të mirë janë! Por për të jetuar me një grua të ndarë me një fëmijë, asnjeri nuk do!
- Më duket e pabesueshme që ne të dyja po bisedojmë për këto gjëra!
- Nëse më spiunon, do të mohoj gjithçka!
Buzëqeshi dhe e ëma i përkëdheli dorën. Por jo si nënë, por si grua. Ishte një veprim solidariteti.
- Ke shumë për të mësuar akoma!
- Përse nuk m'i thua?
- Për sot mjaftojnë këto që të thashë! Janë shumë për t'i përballuar të gjitha menjëherë!
Binte shi, por nuk i bënte përshtypje, megjithëse ishte bërë qull dhe pulovra e saj me siguri që do të kishte pretendimet e veta. Kohët e fundit mbante mbi supe një peshë që sa vinte e bëhej më e rëndë. Vetëm para pak minutash kishte marrë vesh se nuk ishte vetëm.
Mbi autoren
Lena Manda lindi në Stamboll, më 1964. Kur ishte ende në moshë të vogël, familja e saj u zhvendos në Greqi. Ajo kreu studimet për mësuese e ciklit parashkollor, por nuk e ushtroi asnjëherë këtë profesion. Fillimisht drejtoi për tre vjet teatrin e saj të kukullave, ku vuri në skenë shumë pjesë të shkruara nga ajo vetë, si dhe disa përshtatje nga tradita popullore.
Më pas ka shkruar artikuj për gazetat lokale dhe ka qenë drejtore e një stacioni radiofonik në Athinë. Aktualisht, Lena Manda është prozatorja më e lexuar në Greqi dhe Qipro, me mbi 1,5 milionë kopje të shitura. Shtëpia Botuese "Psichogios" ka botuar 12 libra të saj, kryesisht romane. Libri "Theanoja - Ujkonja e Stambollit" është përkthyer në turqisht, ndërsa "Vals me 12 perënditë", përveçse është përkthyer dhe botuar në Kinë, është bërë gjithashtu serial televiziv në Qipro dhe në Greqi.
Romanet "Dashuri që lag si shi" dhe "Pesë motrat dhe shtëpia buzë lumit", ky i fundit cilësuar si romani më i mirë me 300.000 kopje të shitura, janë përkthyer dhe kanë qarkulluar edhe në shqip nga Botimet Toena. Romani i saj i fundit, botuar në Greqi, titullohet "Pesë çelësat".
Ajo është shpallur dy herë si "Autori i vitit", në 2009 dhe 2011, nga revista greke "Life & Style".
Përveç profesionit të saj si shkrimtare, Lena Manda i përkushtohet edhe veprimtarive të bamirësisë. Ajo ka dhuruar një pjesë të të ardhurave nga shitjet e librave të saj, shoqatës Kethea Diavasis, e cila ndihmon personat që kanë varësi nga droga.
Me personalitetin e saj karizmatik, që përçon pozitivitet dhe frymëzim për të gjithë ata që kanë rastin ta takojnë, ajo është tejet popullore si në mas media ashtu edhe në rrjetet sociale, kryesisht në Facebook ku ndihet prania e saj aktive. Lena Manda është një zë i rëndësishëm i letërsisë greke bashkëkohore. "Një kafe... në rërë të nxehtë" – është libri i tretë i saj që botohet në shqip.
