"Historia e gruas së fotografit” është emri me të cilin e njohin të gjithë, ato pak herë që e përdorin, por, në të vërtetë, ajo është edhe historia e vetë fotografit, ose më saktë, është historia e teorisë së tij mbi rëndësinë e gjërave të vogla.
Përrallat e treguara nga Mitrush Kuteli përbëjnë pjesën më të rëndësishme të letërsisë shqiptare, një frymëzim për një numër të madh veprash të tjera letrare që pasuan përgjatë dekadave. Tregime të Moçme Shqiptare përbën një klasik të të gjitha kohërave.
Për shumë vite me radhë Enver Hoxha i imponoi historisë versionin e tij. Ai rezulton i paturpshëm për t'i transformuar ngjarjet, për t'i fshirë ose zhdukur personazhet dhe për të ngritur në histori një protagonist të vetëm: atë vetë.
Duke lexuar "Prillin e thyer" kuptohet lehtësisht përse dhe me çfarë force Ismail Kadare është pasionuar për tragjedinë dhe për dy përfaqësuesit më të shquar të saj, Shekspirin dhe Eskilin. "Miku, besa dhe gjakmarrja janë rrotat e mekanizmit të tragjedisë antike, dhe të futesh në mekanizmin e tyre është të shikosh mundësinë e tragjedisë."
Titulli: Vetja s'më ngjan me muaOrigjinali: Vetja s'më ngjan me muaGjinia: PoeziAutori: Tomor KaloShtëpia botuese: EmalViti: 2012Fq. 248Pesha: 0.30 kgISBN: 978-9928-04-109-1
Fragment nga libri
Si gjethen e vyshkur
Kopshti i jetës më flaku jashtë,Si Evën me Adamin të dy bashkë.Si gjethen e vyshkur e të thatë,Veç me punë e forcë mbijetova.Ty o jetë kurrë s'tu dredhova...
Në siklete, halle me dënove,Shumë prisja ashtu si m'premtova.Për së gjalli me vuajtje të kalova,Pas teje marrëzisht u dashurova.
Me shpresa të kalova tyTë gjat' e të lumtur t'ëndërrova.Të bukur të të kisha gjithmonë,I zhgënjyer prej teje dola...
A duhet të duroj
Stina, zogjtë dhe shiu,Paralajmërojnë se dimri po mbërrin.Plaku vesh gun' e mbledh lëkurë,Ndjehet i plogët, më keq se i sëmurë.
Njeri i shkrehur e vetmia po më dërrmon,Këmba – këmbës e keqja më gjurmon...Kujtoj e mendoj ditët e kaluara,Për shtëpinë ditë – natë sakrifikuar.Sa edhe kockat m'janë dërrmuar.
Mos vallë do të mbeten ditë të harruara?Jetën e shkriva për ato të uruara,Trupi im i dërrmuar.Më gjymtyrë i nakatosur.
M'duket vetja i shëmtuar,Qaj ç'më gjeti mua...N'mes të tjerëve më i mjeruarVetja s'më ngjan me mua.
Në këtë vëllim do të gjeni poezi të poetëve shqiptarë si: Bardhyl Agasi, Doranin Agalliu, Edmond Agolli, Migena Arllati, Ledi Myshketa, Met Dervishi, Mimoza Erebara, Suada Kroi, Bledi Trebicka, Skënder Lazaj etj.
Kjo kronikë tmerresh të kohës është pa kurrfarë fryme ligësie e urrejtje dhe pa atë tiparin kaq shqiptar – thirrjen e palëkundur për hakmarrje. Visar Zhiti është shkrimtari shqiptar, jeta dhe vepra e të cilit mbase pasqyrojnë më mirë historinë e kombit të tij.
Njëqind vjershat dhe poemat në këtë përmbledhje janë gjithë ç'është më e mira në pesëdhjetë vjetët e krijimtarisë poetike të Ismail Kadaresë. Shumë prej këtyre vjershave kanë qenë bërthama të veprave të tij të ardhshme në prozë.
E shkruar me kulturë, imagjinatë, ritem dhe rrjedhshmëri poezia e Albana Shalës vjen natyrshëm si një rrëfim intim, personal, e që në të njëjtën kohë është po aq universal, sepse i përket secilit prej nesh.
Është poemë për Nënën e poetit dhe poemë që eksploron enigmën e jetës, një obsesion eternal i poetëve, të cilët ndihen mbi tokë si zëdhënësit e të Plotfuqishmit, sepse arrijnë t'i sendërtojnë ndjenjat, t'i bëjnë të prekshme e vajtuese vuajtjet, pikëllimin, të zëshëm gëzimin, simbolet abstrakte të universit e gjithësisë.
Po të jetë poezia diçka e ngrirë, si një trung, atëherë sipas autorit i kemi këmbët në tokë. Ai u bën thirrje zogjve t’i nxjerrin sytë këtij armiku, por nuk sqaron se kush është ky armik, prandaj poezia tingëllon armiqësore, si diçka që i bën sfidë shoqërisë.
E interpretuar kështu, poezia konfirmon shpjegimin në kopertinën e librit, që çdo poezi fsheh një përvojë të pakëndshme, e cila kur ndahet me të tjerët, bëhet e këndshme, kujtimet e lumturisë kapërcejnë çastet e vështira në jetën e çdokujt, duke qenë një burim kënaqësie.
Kujtim Morina lindi në vitin 1972 në Has. Është diplomuar për Matematikë në Universitetin e Tiranës (1994), pastaj për Drejtësi në Universitetin e Shkodrës (2004) dhe ka përfunduar një Program Master dyvjeçar për Integrimin Europian dhe Rajonalizëm në Universitetin e Gracit në Austri (2008).
Aspak s'e kisha menduar se do të botoja tani edhe një libër tjetër me vjersha në një kohë, kur i kam kaluar të 80 – të vitet dhe kur, siç i thotë Nilo Milto Sotir Gurrës "ata andej nga varrezat po na e bëjnë me sy".
Rrota makine teksa shkojë tutje, tëhu dy sy, që i shoqërojnëDy vija drejtëzash, tek priten larg, e puqen fjollë mbi një vizëTej horizontit udhëdrejtë që diku bën kurriz mandej pak bark
Vargjet e mia si pula të lagura janë plagjiatura partiture mornicashUvertura plagosjesh të kalorësit fëmijëri rrëzuar prej kalit të drunjtëKur i grahte karvanit kah Kashtës së Kumrit nëpër kalvar ëndrrashNgelur në çengel tërkuzë pikëpyetjesh: për ku udhambarë o kalama?