"Historia e gruas së fotografit” është emri me të cilin e njohin të gjithë, ato pak herë që e përdorin, por, në të vërtetë, ajo është edhe historia e vetë fotografit, ose më saktë, është historia e teorisë së tij mbi rëndësinë e gjërave të vogla.
Përrallat e treguara nga Mitrush Kuteli përbëjnë pjesën më të rëndësishme të letërsisë shqiptare, një frymëzim për një numër të madh veprash të tjera letrare që pasuan përgjatë dekadave. Tregime të Moçme Shqiptare përbën një klasik të të gjitha kohërave.
Për shumë vite me radhë Enver Hoxha i imponoi historisë versionin e tij. Ai rezulton i paturpshëm për t'i transformuar ngjarjet, për t'i fshirë ose zhdukur personazhet dhe për të ngritur në histori një protagonist të vetëm: atë vetë.
Duke lexuar "Prillin e thyer" kuptohet lehtësisht përse dhe me çfarë force Ismail Kadare është pasionuar për tragjedinë dhe për dy përfaqësuesit më të shquar të saj, Shekspirin dhe Eskilin. "Miku, besa dhe gjakmarrja janë rrotat e mekanizmit të tragjedisë antike, dhe të futesh në mekanizmin e tyre është të shikosh mundësinë e tragjedisë."
Fatet në pëllëmbën e dorës i mbajmë.Fatet në pëllëmbë të dorës s'na mbajnë.Lojë të çuditshme luajnë me neNa hedhin, na presin,Na flakin, na shkelin,Parajsën kërkojmë e ferrin ndeshim.
Titulli: CiganiaOrigjinali: CiganiaGjinia: PoeziAutori: Migena GjokaShtëpia botuese: Ombra GVGViti: 2007Fq. 160Pesha: 0.20 kgISBN: 978-99943-44-28-4
Fragment nga libri
Cigania
Fatet në pëllëmbën e dorës i mbajmë.Fatet në pëllëmbë të dorës s'na mbajnë.
Lojë të çuditshme luajnë me neNa hedhin, na presin,Na flakin, na shkelin,Parajsën kërkojmë e ferrin ndeshim.
Fatet në vijat e dorës i mbajmëSi kartë identiteti.
Aty e shkuara, e tashmja,E ardhmja tok janë,Si pasqyrë e vehtes.
Kërkojmë një cigane të na i lexojë,Fatin e mirë na pëlqen ta dëgjojmë,E nga fati i keq stepemi.
Cigania dinake atë nuk ta thotë,Të keqen e mban brenda vehtes.
Fuqinë hyjnore di ta përdorë,Magjinë mbërthen rreth teje.
Ah, cigane, cigane!Diçka më fsheh.
Fatin ma pe,Por shpirtin s'ma njeh.Magjik e kam,Do të di ta përdor për vehte.
Edmond Shallvari ka lindur në qytetin e Korçës më 1957. Ka kryer studimet e larta në Universitetin e Tiranës në degën Ekonomist për Industrinë. 'E megjithatë...jetojmë!' është libri i parë i tij, me shkrime e kujtime të ndryshme, një pjesë e të cilave janë botuar në shtypin gazetaresk të Korçës.
Dranja, emri i veprës eponime persona poetica, një breshkë femër "me një emër gruaje", që është gjithashtu "emri i një vajze të bukur prej vendlindjes së autorit", është një formë dialektikore e emrit Drande, "Trëndafile".
Ajo është një krijuese e talentuar e krahasimit... Ky mjet shfaqet shumë unik tek Lleshanaku. Është me rëndësi të theksojmë që ekziston rreziku, që ky mjet, mund të kthehet në zakon, por në përgjithësi krahasimet e Lleshanakut veprojnë më tepër si një akt skicimi, duke përcaktuar koordinata të saktë në një territor, që për në, për fat, mbetet i panjohur...
Në këtë përmbledhje janë paraqitur poezitë më të shquara të poetëve arbëreshë: Dushko Vetmo, Lluka Perone, Vorea Ujko, Karmell Kandreva, Pietro Napolitano, Xhuzepe Skiro di Modika, Xhuzepe Skiro di Maxho, Vinçens Belmonte, Kate Xukaro, Françesko Altimari, Xhuezepe del Gaudio, Matilda Ferraro dhe Enca Skutari.
Shkaku i një fjale, figure a strofe, autorët shpesh u kthehen teksteve. Edhe në Letrat shqipe ka shembuj. Poezia konsiderohet diçka hyjnore, ngërthen në vete dhe misterin. Vlerën nuk e përcakton sasia. Mbahen mend poetë edhe për një poezi. Ajo që nuk vdes, të vë në veprim vazhdimisht. Lumi nuk simbolizon vetëm fatin e tij tragjik.
Ajo më kërkon zinxhirë të artë,Varëse dhe parfume,Pasdite familjare dhe llomotitje,Ndërsa unë sjella nga udhët e gjata ajroreLule, albume, libra në gjuhë të huaj,Të pluhurosura me kundërmim qytetërimesh.
Ajo pret me faqen në dorë, me hundën shtypurTek xhami: Shikon kopshtin e lulëzuarQë në diell avullon kurmin,Qoshkun e rrugës përtej,Ku tumon një furrë pjekje.
Në lirikën e tij është përfaqësuar njeriu i asaj kohe me një kompleksitet ndjenjash e mendimesh, me vrulle të papërmbajtura patriotike dhe ndonjëherë me rënie shpirtërore për jetën personale, i etur për dituri e përparim dhe i trazuar nga ndjenja e paragjykime mistike.