Titulli: Lolita (kopertinë e trashë)
Origjinali: Lolita
Gjinia: Roman
Autori: Vladimir Nabokov
Shqipëroi: Betim Muço
Shtëpia botuese: Koha Ditore
Viti: 2005
Fq. 352
Pesha: 0.436 kg
ISBN: 84-9819-041-X
Mbi librin
Dhjetëra shtëpi botuese e kishin refuzuar manuskriptin e romanit "Lolita" të autorit, atëbotë ende jo edhe aq të njohur me prejardhje ruse, Vladimir Nabokov. Arsyeja: dyshimi dhe frika, e pse jo edhe vetëcensura për vija pornografike të rrëfimit. Derisa shtëpia botuese "Olympia Press" e Amerikës, e njohur për letërsi të nëntokës dhe e specializuar për romane erotike e botoi këtë libër.
Vetëm pas ca muajsh, Lolita pushtoi jo vetëm miljeun e kësaj shtëpie botuese, por shqetësoi shpirtrat edhe të kritikës së letërsisë së bukur. Sepse fjala nuk ishte dhe nuk është vetëm për një aventurë erotike. Shumë më tepër. Fjala është për letërsinë e fuqishme, atë të përbotshmen.
"Lolita" e Nabokovit është një nga romanet më të famshme të njerëzimit, por njëkohësisht edhe një nga veprat më kundërthënëse dhe për këtë edhe më të lexuarat të shekullit të kaluar. Rrëfimi për një dashuri tragjike dhe për një pasion të ndaluar është provuar me dhjetëra herë të bëhet film.
Dashuria e një 40 vjeçari ndaj një drenusheje fëmijërore, por edhe nimfomaneje, e cila ende është e mitur përbën boshtin e këtij vullkani letrar, sa tërheqës aq edhe irritues. Me të drejtë është thënë për Lolitën që është një nga veprat kryesore të njerëzimit për dashurinë, e cila në këtë rast na paraqitet si një forcë absolute e ndjenjave të vogla dhe të mëdha, të lejuara dhe të ndaluara, vdekatare dhe të zakonshme.
Nuk ka segment letrar, psikologjik, sociologjik dhe pse jo, edhe politik në të katër anët e botës, i cili nuk është marrë më analizën e "Lolitës". Me të drejtë. Sepse ky roman shënon kulmin e gërmimit në anët më të errëta të shpirtit njerëzor dhe të pasojave që dashuria shkakton tek qenia njerëzore.
Fragment nga libri
Lolita, drita e syve të mi, zjarri i nënvetes sime. Mëkati im, shpirti im. Lo – li – ta: maja e gjuhës bën një udhë prej tre hapash poshtë qiellzës për të cikur dhëmbët tek e treta. Lo. Li. Ta. Ajo ishte Lo, thjesht Lo, në mëngjes, me shtatin katër këmbë e dhjetë inç, me vetëm një çorape mbathur.
Ajo ishte Lola me pantallona sportive. Ajo ishte Dolli në shkollë. Ishte Dolores në dokumente, por në krahët e mi ishte gjithnjë Lolita. Kishte pasur ajo një paraardhëse? Patjetër që kishte pasur, vërtet. Në fakt, mund të mos kishte pasur fare Lolitë po të mos kisha dashur një verë, një farë vajze miturake.
Në një principatë buzë detit. Po kur? Pothuajse aq vjet përpara se Lolita të kishte lindur, aq isha unë atë verë. Kurdoherë duhet të keni parasysh një vrasës për një stil të gjallë proze. Zonja dhe zotërinj të jurisë, prova numër një është ajo që serafimët, të keqinformuarit, të thjeshtët, serafimët me flatra fisnike zilepsnin. Vështrojeni këtë kurorë gjembash.
Mbi autorin
Vladimir Nabokov ka lindur më 23 prill të vitit 1899 në St. Petersburg. Si pjesëtar i një familjeje të njohur aristokrate të Rusisë cariste, pas revolucionit komunist, ai bashkë me familjen detyrohet të emigrojë, së pari në Berlin të Gjermanisë dhe më pas në Londër të Britanisë së Madhe.
Në vitet 1919 – 1922 në Universitetin e Kembrixhit, Nabokov studion letërsinë ruse dhe franceze. Nga vitet 1922 – 1937, ai jeton dhe boton në Berlin, në shumicën e rasteve nën pseudonimin Vladimir Sirin. Në vitin 1937 – 1940, ai ikën nga nazistët gjermanë në jug të Francës, kurse nga viti 1940 kalon në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Atje ai ka jetuar dhe punuar si profesor në universitete të ndryshme amerikane. Vladimir Nabokov, i cili një pjesë të veprave i ka shkruar në gjuhën ruse, ndërsa pjesën tjetër në gjuhën angleze, vdiq më 2 korrik 1977 në Lozanë të Zvicrës.
