Titulli: Shtëpia misterioze
Origjinali: La Grande Bretèche
Gjinia: Novelë
Autori: Honore de Balzac
Shqipëroi: Klio Evangjeli
Shtëpia botuese: Onufri
Viti: 2005
Fq. 48
Pesha: 0.092 kg.
ISBN: 978-99943-32-26-7
Ky libër është në gjuhën shqipe
Mbi librin
Në qoftë se do t'ju shtynte kureshtja dhe do të afroheshit ta shihnit këtë shtëpi nga ana e rrugës, do të vini re një derë të madhe me trajta vezake, ku fëmijët kanë shpuar vrima të panumërta. Më vonë mësova se kishte dhjetë vjet që porta e saj nuk ishte hapur asnjëherë. Nëpërmjet këtyre të çarave do mund të shikonit një harmoni të plotë midis fasadës së kopshtit dhe asaj të oborrit. Edhe këtu të bie në sy po ai çrregullim.
Tufa bari mbulojnë kalldrëmin. Të plasura të shumta vijosin muret, sipër të cilëve duken të ngatërruara kurorat e luleve. Shkallët e parmakët kanë lëvizur prej vendit. Shiriti i ziles është kalbur, ullukët janë çarë. "Vallë, ç'rrufe ka rënë këtu nga qielli? Vallë, cila gjykatë ka urdhëruar të mbetet i shkretë ky vend? Mos kanë përdhosur gjëra të shenjta dhe i ka ardhur rëndë perëndisë? Mos kanë tradhtuar Francën?" Të gjitha këto pyetje ia bën vetes kur ndodhesh përpara kësaj shtëpie. Aty shikon zvarranikët që rrëshqasin dhe nuk të përgjigjen.
Kjo shtëpi e zbrazët dhe e shkretë është një kashë e lashtë që s'e ka zgjidhur asnjeri. Më përpara kishte qenë një çiflig i vogël dhe emrin e kishte La Grande Bretèche. Për sa kohë m'u desh të qëndroja në Vandom, ku më kishte lënë Despleni të shëroja një pasanik të sëmurë, pamja e kësaj banese të çuditshme më ngjallte kureshti dhe kënaqësi të patreguar.
Kjo shtëpi më tërhiqte më tepër se një gërmadhë; se rrënimet lënë pas kujtime të vërteta dhe të pamohueshme. Kurse kjo banesë, që qëndronte akoma më këmbë, mëgjithëse hakmarrja me dorën e saj mizore e kishte shkatërruar dalëngadalë, fshihte një sekret dhe një mendim të panjohur. Ajo të linte të kuptoje një trill, në mos gjë tjetër.
Shpeshherë, mbrëmanet, i afrohesha gardhit me gjëmba që e mbronte dhe i pranoja të gjitha të gërvishturat, vetëm e vetëm të hyja në atë kopsht pa zot, në atë pronë që s'ishte më as publike, as private. Aty qëndroja me orë të tëra duke soditur çrregullimet e tij. Nuk desha t'i bëj as pyetjen më të vogël ndonjërit prej banorëve llafazanë të Vandomit, që të mësoja diçka mbi historinë e kësaj shtëpie, se pa dyshim ajo duhet të kishte historinë e saj, pa ishte katandisur në këtë gjendje të çuditshme.
Unë rrija dhe hartoja në mendjen time sa e sa romane të këndshme dhe bëja skica të vogla të thurura plot trishtim, të cilat më kënaqnin tej mase. Mbase do ta humbisja tërë poezinë që ma mbushte me erë të këndshme shpirtin, po ta kisha mësuar shkakun pse kishte mbetur e shkretë kjo shtëpi dhe që s'ish çudi të kishte qenë i ulët dhe pa rëndësi.
