Nete moldave, Mitrush Kuteli

Titulli: Netë moldave
Origjinali: Netë moldave
Gjinia: Tregime dhe shënime
Autori: Mitrush Kuteli
Shtëpia botuese: Mitrush Kuteli
Viti: 2015
Fq. 100
Pesha: 0.086 kg.
ISBN: 978-9928-180-08-7

Mbi librin

Në këtë libër janë mbledhur tregimet dhe shënimet që Kuteli ka mbajtur kur ndodhej i mobilizuar në kontigjentin e forcave rumune të cilat u dërguan për të luftuar në Frontin e Lindjes, destinacion Stalingradi, gjatë Luftës së Dytë Botërore. Flitet për vjeshtën e vitit 1941 dhe fillimin e dimrit të po atij viti.

Pra janë shkruar nga një njeri i veshur me kapotë ushtarake e me revolver në brez, por në vend të urrejtjes përçojnë afërsinë mes njerëzve, pavarësisht se mund të flasin gjuhë të ndryshme.

Ato shprehin me forcë dëshirën për të jetuar dhe mallin për vendlindjen teksa Autori ndodhej, siç shkruan vetë, "në atë çipin e Ukrainës tek më pat hedhur shorta". Rrugëtimin e Kutelit drejt frontit e ndërpreu sapo hyri në tokën ruse një telegram ku njoftohej për sëmundjen e rëndë të së ëmës në Pogradec.

Materialin e Netëve moldave Kuteli e pat botuar në vitet 1943-1944 në libra të ndryshëm të tij në formë përjetimesh, mes faqeve të shënimeve apo paraqitjeve letrare, si korniza apo digresione. Mes tregimeve dhe "Parvera në Transilvani" ku përmendet shkarazi beteja e Stalingradit.

Mbas vitit 1944 për shkak të këtij mobilizimi Kuteli u etiketua si "shkrimtar fashist". Asnjë nga tregimet dhe shënimet e këtij libri nuk u përfshi në përmbledhjen me pesë vëllime të veprës së Kutelit në vitet 1988-1989.

Ky botim përmban dhe dy letra dërguar nga Bukureshti bashkëvendasit të tij, poetit Lasgush Poradeci në maj 1941 dhe në janar 1942.

Fragment nga libri

-Më pyet për vdekjen më të ëmbël? Vdekja e bardhë në dëborë. Bëhet një qetësi e madhe në shpirt. Ndjehesh i lehtë, ëndërron, ftohesh kur ngrohesh dhe pastaj mbaron. E kam provuar dhe unë pjesërisht. Procesi është ky: celulat...

U shojt hëna, pushoi bilbili, u zhduk dora e lehtë që shkiste mbi timen. Dhe dëbora vazhdon të qimtojë përmbi mua. I ndjej vetullat të lagura nga fijet që bjenë e treten dhe kam një pah të trashë mbi rroba. Vdekje e bardhë, qetësi, harrim. Jam midis dy botë dhe ndjehem i lumtur.