Titulli: Sojliu mendjemprehtë, Don Kishoti i Mançës
Origjinali: El ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha
Gjinia: Roman
Autori: Miguel de Cervantes Saavedra
Shqipëroi:Bajram Karabolli
Shtëpia botuese: Albas
Viti: 2022
Fq. 1704
Pesha: 0.52 kg
ISBN: 978-9928-375-88-9
Ky libër është në gjuhën shqipe
Mbi librin
Shumë pak mund të ketë ngelur pa thënë për Don Kishotin. Në këtë kulm të letërsisë universale, në romanin e parë modern, Servantesi trilloi historinë e një sojliu fshatar, i cili marroset prej leximit të tepërt të romaneve kalorësiake dhe, si kalorës i mirëfilltë endacak, merr udhët me qëllimin e mirë për t’u ardhur në ndihmë nevojtarëve.
Kësisoj, në shoqëri të babaxhanit dhe të të padjallëzuarit Sanço Pança, Don Kishoti përfshihet në një sërë aventurash të pabesueshme, të cilat i rrëmbejnë të qeshurat lexuesit, pasi jeta që na rrëfen Servantesi është e gëzueshme, shpotitëse e dramatike, dhe njëherazi e këndshme dhe optimiste, pavarësisht ndeshtrashave të ekzistencës.
Fragment nga vëllimi i dytë, kap. IX)
Don Kishoti duke udhëhequr, pasi eci nja dyqind hapa, doli përpara asaj mase të madhe që bënte hijen. Aty dalloi një kullë të madhe dhe menjëherë kuptoi se kjo ndërtesë nuk ishte një kështjellë, por kisha kryesore e qytetit. Dhe tha:
- Kemi gjetur kishën, Sanço.
- E shoh, - tha Sançoja, - por, dashtë Zoti të mos përplasemi me varrezat, se nuk është mirë të ecim nëpër varre në orë këtë orë. Aq më tepër se zotërisë sate i kam thënë, nëse më kujtohet mirë, se shtëpia e zonjës Dulqinjë ndodhet në një qorrsokak.
- Të vraftë Zoti! – e mallkoi Don Kishoti. - Ku ke parë ti, budalla i dreqit, që të ketë kështjella dhe pallate mbretërore të ndërtuara në rrugë qorre?
– Imzot, nuk thonë kot: fshat e zanat, derë e tabiat. Mbase, këtu në Tobozë e kanë zakon të ndërtojnë pallate dhe ndërtesa të mëdha nëpër rrugica. Prandaj, i lutem hirësisë sate të më lërë të kërkoj nëpër këto rrugica a shtigje që më dalin përpara: kushedi, mbase në ndonjë cep më del përpara ajo kështjella që thua zotrote, që dashtë Zoti e mos qoftë, se po na vërdallos e po na lodh shumë.
– Sanço, - gati u inatos Don Kishoti, - fol me respekt, për gjërat e zonjës sime. Eja tani, të mos nxehemi dhe ta hedhim kovën në pus, pa litar.
- Imzot, - i tha Sançoja, - unë jam i qetë, por, ama hirësi jote t’i vërë gishtin kokës dhe të mendoj se si unë mund ta mbaj mend dhe ta gjejë tani në mesnatë shtëpinë e zonjës sonë, kur e kam parë vetëm një herë? Pse nuk e gjetke dot zotrote, që duhet ta kesh parë mijëra herë?
- Sanço, - iu kthye Don Kishoti, - po deshe mos ma sos durimin. Dëgjo këtu, or heretik: a nuk të kam thënë një mijë herë që, gjatë gjithë jetës sime, nuk e kam parë asnjëherë të pashembulltën Dulqinjë? Unë kurrë nuk e kam kaluar pragun e pallatit të saj dhe se jam i dashuruar me të vetëm duke të dëgjuar se ç’flitej për bukurinë dhe mençurinë e saj të famshme.
- Tani e marr vesh këtë, - tha Sançoja. - Ama, kur nuk e paska parë hirësia jote, as unë nuk e paskam parë.
- Këtë nuk ta pranoj, Sanço, - u përgjigj Don Kishoti, - sepse vetë më ke thënë që e kishe parë duke shoshitur grurin, kur më solle përgjigjen e letrës që i dërgova me ty.
– Mos u kap pas kësaj, imzot, - ia ktheu Sançoja, - se të kam thënë që edhe vizita ime apo përgjigja që të solla, pra, edhe ato qenë me të dëgjuar; sepse kështu di çdo gjë për zonjën Dulqinjë dhe e kam aq të lehtë të rrëfej për të, sa edhe të zë qiellin me dorë.
- Sanço, o Sanço! – i tha, gjithë inat, Don Kishoti. – Nëse shakaja nuk bëhet kur duhet, del për keq. Kur unë të them që as e kam parë dhe as i kam folur zonjës së shpirtit tim, nuk duhet të thuash edhe ti që as e paske parë dhe as nuk paske folur me të, sepse ti e di mirë që e kundërta është e vërtetë.
