Në kufijtë e mundimit, Violeta Gjoka

Kur vallëzon e zezë  qyteti të hedhë E nata të vijë me hap të lehtë, Të dua pranë meje vetëm ty, Tek një qiri bën dritë të zbehtë.

Ishte fati ynë gjithë ç'ka do të lexoni në këtë libër. Dhe historitë që fillojnë me fatin tonë, fatin e një familjeje, ndërthuren e lidhin histori të tjera, më të mëdha, mbipersonale, që nga gjetja e varrit të humbur ku prehet shtati i motrës së Skanderbegut, që prej të dhënave mbi Otellon - Arapin e Venetikut.

Rexhep Ferri ecën drejt të qenësishmes brenda baraspeshës së masave, të elipsave, të lëvizjeve që kryqëzohen. 

 Mos vallë njëmendësisht jemi degdisur kaq keq në honet e marrëzisë, saqë i duartrokasim secilit mashtrim që na serviret?” Përpos rrëfimit për Klajdin, që është boshti i këtij romani, edhe rrëfimi për Jonën është rrëqethës. Fati i tyre është fat i të rinjve të sotëm në Tiranë, Prishtinë, Tetovë e qytete të tjera shqiptare. Mund ta them se Bashkim Hoxha...

28 vjeçari Aleksandër kthehet në Athinë pas një viti, me qëllim vetëvrasjen. Teksa rreket që të realizojë detajet e fundit të planit të tij, endet rrugëve të Athinës, duke u kalamendur mes së shkuarës dhe të tashmes asfiksuese, përballet me dobësitë vetjake dhe mjedisin e ashpër njerëzor përmes monologëve dëshpërues rreth vendit të tij në botën njerëzore.

Dhuna është komplekse dhe ciklike. Kur një individ, grup, autoritet, zgjedh ta ushtrojë, ai mundohet të gjejë, dhe më pas të imponojë, një pretekst për ta justifikuar.

Prozat e shkurtra të këtij libri kanë një dallim thelbësor nga krijimtaria ime artistike në poezi, prozë të gjatë apo ese. Diku më shumë, diku më pak, në këto proza të shkurtra ndërthuren elemente dhe të poezisë, dhe të prozës romanore, dhe të esesë.

Te satira politike e Fishtës, përmbajtja paraqitet si një rast ose si lehtësi për një lloj të veçantë të ushtrimit formal të gjuhes.

Por sado që përpiqemi për t’u përshtatur nuk mundemi, sepse karakteret që kemi fshehur janë ato të lindurat, që nuk fshihen me gomë thjesht se një moment vendosëm ashtu. Ato janë pjesët që na dalin në ëndrra, që na bëjnë të palumtur, edhe kur mendojmë se kemi gjithçka.

Zhvillimi i kësaj disipline po sjell sisteme bashkëbisedimi, si ChatGPT, që komunikojnë me ne sikur të ishin njerëz dhe që japin përgjigje apo zgjidhje po aq të sakta e të vlefshme, sa edhe ekspertët e radiologjisë, financës, sigurisë kibernetike etj.

Dhe derisa koha mitike, koha që kishte prodhuar legjendat kalorësiake për mua dhe vendlindjen time ishte kohë e mrekullive të paarritshme, koha historike ishte një zhgënjim i madh, sepse kishte lënë pasoja të pariparueshme në jetën e njerëzve, duke i tjetërsuar ata, madje duke i bërë që të jetonin si somnabuj në një realitet të paqenë, i cili vazhdonte të...

Një autor postmodern në një Shqipëri postkomuniste, Çapaliku prek të gjitha zhanret, duke i përzier me mjeshtëri dhe shije, veçanërisht në teatrin e tij.

Digjitalizimi dhe lidhja në internet e veprimtarive shoqërore dhe e krejt informacionit të lidhur me to po ndikojnë në një masë të madhe te gjuhët e vendeve të ndryshme.

Krahët e tyre ishin  bërë për qiellin, ama trupi, eh, trupi ishte bërë krejtësisht për tokën, u ngjante krimbave që zvarriteshin ngado në tokë. Kërkova dashuri të tjera. Midis tyre dhe letërsinë. 

Po vuaj vërtetë shumë, por nuk e kam problem. Ashtu sikurse edhe ti, unë mundem. Kam bindjen se gjithçka arrihet kur e dëshiron me gjithë shpirt. "Të dëshirosh" diçka nuk është aq e thjeshtë sa duket vetëm kur e shqipton atë fjalë. Duhet ta besosh fort, e nëse e bën atëherë ky është dëshirimi. Mos e harro! Këtë sekret nuk e përdor dot kushdo!