Prralla Kombetare II, At Donat Kurti

Kryevepra e Rilindjes europiane me shqipërimin e Pashko Gjeçit

Është cilësuar si Anderseni apo De Amiçisi shqiptar. Nga regjimi komunist u dënua me vdekje, dënim që iu kthye në burgim të përjetshëm. Vuajti 17 vjet heqje lirie. Kur u lirua jetoi në varfëri të plotë.

Poezia, dashuria dhe çmenduria futen njëkohësisht në jetën e poetes Alda Merini, një stuhi që e përmbysi, në adoleshencë, deri kur ajo arrin të fitojë mbi të, me forcën e fjalës. Ndërkohë që tregon për vitet e kaluara në spitalin psikiatrik, ajo padit përvojën më të dhimbshme: urdhrin që i jep mjeku që të mos dashurohet.

Në këtë libër janë përfshirë disa tregime të At Zef Pllumit me personazhe nga jeta e përditshme e shqiptarëve gjatë dhe pas rënies së regjimit komunist.

Po mbushen 15 vjet qëse n'atdhe po shkrimbet në gjak çdo shkundi lirijet. Apostujt e pendës u zhdukën dalë – kadalë prej dekës së shpejtuese a prej plumbit vëllavras. Shkrimtarët tjerë, qi pështuen si i mbytuni, të cilin rastësisht e qet vala m'anesh e qi sot bajnë hije, të strukun, në tokë të Parëvet, vuejnë robin fizike e morale nën çekanin e kuq e...

Një prift italian mbërrin si misionar në Shqipërinë e shekullit të tetëmbëdhjetë për t’u bërë një kronikë historike e familjes së Bushatllinjve dhe jetës së përditshme të shqiptarëve të kësaj kohe.

Ernest Koliqi vjen në këtë botim gërmë për gërmë siç ishte në botimet e para të tregimeve të tij, të viteve 1929 (Tregtar Flamujsh) dhe 1935 (Hija e Maleve). Botimi sjell Koliqin me gjuhën e tij origjinale në gegnisht.

"Lahuta e Malësisë", me 30 këngë, rreth 17.000 vargje është quajtur nga shumë studiues "Iliada" shqiptare, është vlerësuar si i vetmi epos kombëtar i letërsisë sonë, madje edhe si epos i Ballkanit. Si vepër epike që është, megjithatë "Lahuta e Malësisë" nuk ka një subjekt të mirëfilltë qendror, rreth të cilit të vërtiten ngjarjet, rrethanat, personazhet...

I fundmi i françeskanëve të mëdhenj, At Zef Pllumi, jep në këtë libër të dhëna biografike dhe kujtime nga plejada e priftërinjve që i dhanë jetë kulturës kombëtare, nga Gjergj Fishta te Shtjefën K. Gjeçovi, nga Justin Rrota te Donat Kurti. Ai rrëfen gjithashtu edhe historinë e gërmimeve për gjetjen e varrit të Gjergj Fishtës, shkatërruar nga komunistët...

"Lahuta e Malcis" është pasqyrë e vetëdijes historike kombëtare të Poetit, e vlerave tradicionale të malësisë të dhëna në përmasa legjendare; vepra ku gjallon jeta e një etnie të lashtë, me tradita heroike, me zakonet dhe mendësitë e ngurosura të një shoqëtie patriarkale.

Përmbledhja më sistematike e të drejtës zakonore shqiptare realizuar nga At Shtjefën Gjeçovi.

Libri 'Hija e Maleve' nis me novelën 'Nusja e mrekullueshme' novelë kjo e cila vë në pah mentalitetin tipik shqiptar, besëtytnitë mitike të cilat mbase edhe janë konsumuar si ngjarje të vërteta në shoqërinë e kohës.