"Historia e gruas së fotografit” është emri me të cilin e njohin të gjithë, ato pak herë që e përdorin, por, në të vërtetë, ajo është edhe historia e vetë fotografit, ose më saktë, është historia e teorisë së tij mbi rëndësinë e gjërave të vogla.
Përrallat e treguara nga Mitrush Kuteli përbëjnë pjesën më të rëndësishme të letërsisë shqiptare, një frymëzim për një numër të madh veprash të tjera letrare që pasuan përgjatë dekadave. Tregime të Moçme Shqiptare përbën një klasik të të gjitha kohërave.
Për shumë vite me radhë Enver Hoxha i imponoi historisë versionin e tij. Ai rezulton i paturpshëm për t'i transformuar ngjarjet, për t'i fshirë ose zhdukur personazhet dhe për të ngritur në histori një protagonist të vetëm: atë vetë.
Duke lexuar "Prillin e thyer" kuptohet lehtësisht përse dhe me çfarë force Ismail Kadare është pasionuar për tragjedinë dhe për dy përfaqësuesit më të shquar të saj, Shekspirin dhe Eskilin. "Miku, besa dhe gjakmarrja janë rrotat e mekanizmit të tragjedisë antike, dhe të futesh në mekanizmin e tyre është të shikosh mundësinë e tragjedisë."
Titulli: Ngjyra mbi detOrigjinali: Ngjyra mbi detGjinia: PoeziAutori: Alban BalaShtëpia botuese: IdeartViti: 2008Fq. 136Pesha: 0.18 kgISBN: 978-99956-29-02-1
Fragmente nga libri
Kënga e parë
Mbi zemrën time e vije kokën.Dhe pulsi im ish një përrallëQë s'e besove kurrë.
MahnitemSi s'përgjakeshe me aortën timeTek ndillje fëmijërinë në një lojë litari.
Dashuria është yll për të kuptuar largësitë,Është vullneti i vetmisë, që nevojit harrim,Shkallarja e zjarrit përgjatë brinjëve, kordëE fytit pa ajërShiMbi errësirë.
Pastaj ishe fshehur si ylli nën retëE vullkanit që harrova ndezur,Kishe ikurSi ujrat shkojnë në det të kthjelltëPër të vdekur...
Kënga e dytë
Jetoj. Iki. Vdes prej një fjaleDhe rilind nën lëkurë së bashku me djersën.Në trupa të huaj këndoj këngë pa kuptimPër dashurinë.
Por kënga është tjetër.
Çdo trup është një vegël që këndon;Njeriu i vuan të gjitha.Atëherë vdes dhe ylbereBëhen gjërat që desha.
Plot sy është minuar jetëjeta ime.Duart i kam mbushur me lamtumira.Zëri më dridhet si një fishkëllima
Fëmije.
Nuk këndoj dot më.Nuk qaj dot më.
Ne jemi të gjithë këtu poshtë, po jemi vetëm Zoti është aq lart sa gjëkundi s'duket, Ndërsa tribuna pothuaj gjithnjë bosh,Dhe kur dalin, ata duan vetëm t'i dëgjosh.Ndaj ne jemi një turmë e madhe, e shtrënguar, jetime. Këndojmë të gjithë me qirinj të fikurFryu erë e fortë, s'ka kush të na i ndezë, Ne tribunë nuk duket këmbë njeriu Dhe kur vijnë,Nuk kanë me...
E pashë botënIsh një kupolë e trishtëQë shtrihejSi një gjethe e dhimbjesE pakuptueshme si një hijeQë lë pas të vërteta pa shkakE bukur si një hije me nurin eGjithë njerëzisë veshurE pashe botën,Duke qarë dhe të qeshur.
Në këtë përmbledhje janë paraqitur poezitë më të shquara të poetëve arbëreshë: Dushko Vetmo, Lluka Perone, Vorea Ujko, Karmell Kandreva, Pietro Napolitano, Xhuzepe Skiro di Modika, Xhuzepe Skiro di Maxho, Vinçens Belmonte, Kate Xukaro, Françesko Altimari, Xhuezepe del Gaudio, Matilda Ferraro dhe Enca Skutari.
Unë dhe Zeusi jemi shpellarë, perëndi supreme kemi zotin Zjarr. Ti pyet pse rri në terr e në të ftohtë. Besomë se as nën diellin tuaj s’është më dritë e më ngrohtë.
Ngjarje në tokë, një përmbledhje e veprës së poetit dhe politikanit shqiptar Preç Zogaj, flet për përvojën kolektive të popullit shqiptar gjatë periudhës që çoi drejt rënies së komunizmit në Europën Lindore dhe menjëherë pas saj.
Poezia e përkthyer e Bogdanit, ndonëse astrofizike bazohet në gjasëramjet (rimat) dhe kërkon një lexim vertikal të shkronjave sipas grupimit të strofave 5, 7, 3, 6, 7 vargëshe, për hir të kuptimit aksiologjik të "Jesusit" të ngjitur nga toka në qiell.
Në 1997 largohet në SHBA ku jeton me bashkëshortin dhe dy fëmijët. Ka mbaruar studimet për Edukim dhe Sociologji dhe sërish punon si mësuese në Sistemin Arsimor Publik Amerikan. Aurora shkruan poezi për pasion, një dashuri që u konkretizua me këtë vëllim.
Autorja triumfon artistikisht me veprën e saj falë lirisë së egos që ka, jeton diku ku nuk ka smirë, egoizëm, vrasje, kriza, ajo bën jetën nën mbretërinë e pakushte të pasionit, diku në thellësinë e natyrës njerëzore, ku s'ka ideologji as diktaturë, kah nuk ka qarkulluar bibël as kuran.
Sapo kishte ngjitur shkallën e fundit, kur këmbët i ngecën në vend. Përpara tij, mu në hyrje të urës, qëndronte një tabelë e madhe: "Ndalohen të huajt!". Një herë deshi ta shpërfillte atë urdhër të kobshëm.