"Historia e gruas së fotografit” është emri me të cilin e njohin të gjithë, ato pak herë që e përdorin, por, në të vërtetë, ajo është edhe historia e vetë fotografit, ose më saktë, është historia e teorisë së tij mbi rëndësinë e gjërave të vogla.
Përrallat e treguara nga Mitrush Kuteli përbëjnë pjesën më të rëndësishme të letërsisë shqiptare, një frymëzim për një numër të madh veprash të tjera letrare që pasuan përgjatë dekadave. Tregime të Moçme Shqiptare përbën një klasik të të gjitha kohërave.
Për shumë vite me radhë Enver Hoxha i imponoi historisë versionin e tij. Ai rezulton i paturpshëm për t'i transformuar ngjarjet, për t'i fshirë ose zhdukur personazhet dhe për të ngritur në histori një protagonist të vetëm: atë vetë.
Duke lexuar "Prillin e thyer" kuptohet lehtësisht përse dhe me çfarë force Ismail Kadare është pasionuar për tragjedinë dhe për dy përfaqësuesit më të shquar të saj, Shekspirin dhe Eskilin. "Miku, besa dhe gjakmarrja janë rrotat e mekanizmit të tragjedisë antike, dhe të futesh në mekanizmin e tyre është të shikosh mundësinë e tragjedisë."
Titulli: Ngjyra mbi detOrigjinali: Ngjyra mbi detGjinia: PoeziAutori: Alban BalaShtëpia botuese: IdeartViti: 2008Fq. 136Pesha: 0.18 kgISBN: 978-99956-29-02-1
Fragmente nga libri
Kënga e parë
Mbi zemrën time e vije kokën.Dhe pulsi im ish një përrallëQë s'e besove kurrë.
MahnitemSi s'përgjakeshe me aortën timeTek ndillje fëmijërinë në një lojë litari.
Dashuria është yll për të kuptuar largësitë,Është vullneti i vetmisë, që nevojit harrim,Shkallarja e zjarrit përgjatë brinjëve, kordëE fytit pa ajërShiMbi errësirë.
Pastaj ishe fshehur si ylli nën retëE vullkanit që harrova ndezur,Kishe ikurSi ujrat shkojnë në det të kthjelltëPër të vdekur...
Kënga e dytë
Jetoj. Iki. Vdes prej një fjaleDhe rilind nën lëkurë së bashku me djersën.Në trupa të huaj këndoj këngë pa kuptimPër dashurinë.
Por kënga është tjetër.
Çdo trup është një vegël që këndon;Njeriu i vuan të gjitha.Atëherë vdes dhe ylbereBëhen gjërat që desha.
Plot sy është minuar jetëjeta ime.Duart i kam mbushur me lamtumira.Zëri më dridhet si një fishkëllima
Fëmije.
Nuk këndoj dot më.Nuk qaj dot më.
Lediona Braho është lindur më 5 gusht 1991 në Konispol. Shkollën 8 – vjeçare dhe të mesme i kreu në vendlindje. Ka filluar të shkruajë që në moshën 10 vjeçare, fillimisht lirika të shkurtra për natyrën. Më vonë bëri përpjekjet për të shkruar një roman, i cili mbeti në letër, por që çeli krijime të shkurtra, kryesisht poezi.
365 ditët e fundit të jetës ai vazhdoi të shkruajë si më parë... tregime, poezi, meditime, vëzhgime, analiza, pjesë romani, fragment drame... të mbajë shënime... të japë opinione, intervista... të skicojë plane krijuese... si për të sfiduar edhe më shumë vdekjen.
Ajo është një krijuese e talentuar e krahasimit... Ky mjet shfaqet shumë unik tek Lleshanaku. Është me rëndësi të theksojmë që ekziston rreziku, që ky mjet, mund të kthehet në zakon, por në përgjithësi krahasimet e Lleshanakut veprojnë më tepër si një akt skicimi, duke përcaktuar koordinata të saktë në një territor, që për në, për fat, mbetet i panjohur...
E lirë dhe pasionante është Rita Petro në jetë, e tillë edhe poezia e saj: një rast ky atipik për letrat shqipe, kur thelbi i poezisë së një autori përputhet me thelbin e qenies së tij. Dhe rezultati është aq i perceptueshëm, sa efekti i tij gati të tremb: Rita Petro u jep shpirt pasioneve që ne të shumtit nuk guxojmë t'i rrokim as me mendje!
Lisandri Kola, i lindur në Shkodër më 12 maj 1986, ka mbaruar studimet e larta për Gjuhë shqipe dhe letërsi në Universitetin "Luigj Gurakuqi" në vitin 2008. Në Universitetin e Tiranës ka mbaruar studimet për letërsi në 2010 në drejtimin Teori dhe kritikë letrare. Ndërkohë ndjek Shkollën Doktorale për Letërsi, pranë UT.
Shkaku i një fjale, figure a strofe, autorët shpesh u kthehen teksteve. Edhe në Letrat shqipe ka shembuj. Poezia konsiderohet diçka hyjnore, ngërthen në vete dhe misterin. Vlerën nuk e përcakton sasia. Mbahen mend poetë edhe për një poezi. Ajo që nuk vdes, të vë në veprim vazhdimisht. Lumi nuk simbolizon vetëm fatin e tij tragjik.
Unë dhe Zeusi jemi shpellarë, perëndi supreme kemi zotin Zjarr. Ti pyet pse rri në terr e në të ftohtë. Besomë se as nën diellin tuaj s’është më dritë e më ngrohtë.
Poezitë dhe imazhet e këtij grupimi nuk janë romantike, edhe kur flasin për dashurinë. Romantizmi pushon që qeni i tillë, sapo ngre krye ironia apo grotesku, që i bën poetët e këtij grupimi "të rrezikshëm".
