Burimet e moralit dhe fese, Henri Bergson

Libri "Krimi dhe doket në shoqërinë e egër" nga Bronislaw Malinowski ia ka dalë të imponohet që të jetë vepra me të cilën nisin shumë diskutime në teorinë e së drejtës. Suksesi i kësaj vepre vjen sepse riktheu dhe hapi shtigje për diskutime mbi të drejtën dhe shoqërinë.

Bashkë me Monteskienë, Hjumin, Smithin dhe Kantin, ndër bashkëkohësit e tij, Rusoi ka ushtruar ndikimin më të madh në historinë moderne intelektuale evropiane, duke ia kaluar madje çdo filozofi tjetër të kohës.

Në këtë shtjellim të jetës dhe veprës së tij, A. C. Grayling na paraqet qoftë kontributet që Rasëlli solli në mendimin filozofik dhe në logjikën e shekullit të XX, qoftë pikëpamjet e tij të gjera mbi arsimin, politikën, luftën dhe moralin seksual.

Unë ju mësoj Mbinjerinë. Njeriu është diçka që duhet tejkaluar. Ç'keni bërë ju për ta tejkaluar? Deri tani të gjithë njerëzit diç kanë krijuar mbi veten, kurse ju kërkoni të bëheni zbatica e asaj batice gjigante, e preferoni të ktheheni tek kafsha në vend që të tejkaloni njerinë?

Qasja drejt shpirtit nuk mund të bëhet ndryshe, veçse në forma metaforike. Asgjë racionale nuk mund të na ndihmojë të hedhim dritë mbi shpirtin, asnjë laborator, sado i sofistikuar qoftë ai, asnjë instrument i dixhitalizuar i teknologjisë më të lartë nuk mund të na ndihmojë dot, veçse vështrimi metaforik, veçse qasja e figurshme.

Numri Shtatë të Urtët duket sheshit që është simbolik. Vetëm katër prej tyre figurojnë në të gjitha listat: Thalesi, Pitakosi, Biasi, Soloni. "Dikearku përmend gjashtë të tjerë, midis të cilëve ai zgjodhi tre: Aristodemin, Pamfilin, Lakedemonasin Kilon, Kleobulin, Anakarsisin dhe Periandrin. Disa të tjerë shtojnë Akusilaosin, Kabën ose Skalën, Argjian.

Libri paraqet një grishje nga ana e lexuesit të specializuar, për t’u nisur bashkë me të në një udhë jo shumë të lehtë, dhe për t’u familjarizuar dora-dorës me fjalorin tipik të artit, e për të arritur më në fund ta lexojmë drejtpërdrejt veprën e tij të madhe, në mënyrë të këndshme e të dobishme.

Ky është një rishqyrtim i filozofisë greke, duke paraqitur tezën se ajo ka qenë qartazi një filozofi e vjedhur nga Egjipti (d.m.th Afrika). Teoria e autorit George James është se filozofia klasike greke ka rrjedhur nga tradita e misterit të lashtë egjiptian që ka të ngjarë të fshihte dije shkencore të përparuara, të cilat grekët i keqinterpretuan.

Në një leksion të vitit 1946, filozofi Jean Paul Sartre vendosi t’i përgjigjej kritikëve mbi atë se çfarë është filozofia që ai mbështeste. A është ekzistencializmi një rënie në qetësi dhe dëshpërim? A është ekzistencializmi estetik? Këtyre pyetjeve Sartre iu përgjigj në Ekzistencializmi është humanizëm.

Do të binim në një gabim të madh dhe shumë fëminor nëse besonim se të gjitha veprimet e drejta dhe të ligjshme të njerëzimit kanë zanafillë morale. Përkundrazi, është e vërtetë se midis drejtësisë së ushtruar nga njerzit dhe ndershmërisë së mirëfilltë të zemrës, ekziston një lidhje analoge si ajo midis shprehjes së mirësjelljes dhe dashurisë së sinqertë...

Quaj pjesëtim të ndjesores këtë system të pahjeve ndjesore që bëjnë të shihen njëherazi ekzistenca e një të përbashkëte dhe prerjet që përcaktojnë vendet dhe pjesët përkatëse.

Ka gjëra të pandryshueshme të natyrës njerëzore – morali, estetika dhe politika – të cilat ne nuk i përfillim në rrezikun tonë, dhe të cilat ne duhet të përpiqemi t’i zbatojmë. Ndoshta detyra kryesore për filozofinë në kushtet moderne, është të shfajësojë botën njerëzore duke treguar që aludimet shoqërore që nënvizojnë të kuptuarit tonë, janë të...

Ky libër sjell një përmbledhje të eseve të shkrimtarit britanik George Orwell, të shkruara mes viteve 1936 dhe 1946.