• Banner

Teatri i Gjergj Fishtës, Tonin Çobani, Ndue Ballabani

Aso kohe edhe vetë teatri është një formë e komunikimit demokratik, është një tribunë artistike, përmes së cilës idetë progresiste shtrohen në tryezë për të gjithë. Dhe jemi në vitin 1909, kur ende nuk ka filluar kryengritja e përgjithshme antiosmane (1910-1912), si rezultat i të cilës erdhi Pavarësia e Shqipërisë.

92,00 SEK
Sasia
Në gjendje

Përshkrimi

Titulli: Teatri i Gjergj Fishtës

Origjinali: Teatri i Gjergj Fishtës

Gjinia: Kulture, monografi

Autori: Tonin ÇobaniNdue Ballabani

Shtëpia botuese: Fishta

Viti: 2020

Fq. 184

Pesha: 0.241 kg

ISBN: 978-9928-329-07-3

Pjese nga libri

Gjergj Fishta ka lënë të shkruara rreth 40 vepra teatrore, si: komedi sipas Molierit ( “Gjokë Tarçuku”, “Dredhitë e Patukut”), tragjedi (si “Juda Makabe”), drama (si “Shën Françesku i Asizit”) dhe melodrama (si “Shqiptari i qytetnuem” dhe “Shqiptarja e qytetnueme”), poemë liriko-dramatike (“Jerina”), poemë satiriko-dramatike (“Gomari i Babatasit”), skeçe (si “Nën hajat të Parrizit”), përkthime libretesh të muzikuara etj. Këto tekste teatrore (ose shumica syresh) janë venë në skenë së pari nga autori i tyre, d.m.th., nga vetë Fishta, që bënte punën e regjisorit, të skenografit, të realizuesit të dekoreve e gjithçka tjetër duhet për realizimin e një shfaqjeje teatrore.

 

Mesazhet e Teatrit të Fishtës

Vepra e parë dramatike e botuar e Fishtës është “Të kthyemit e Uliksit në Itakë” (ose “Odisea”), botuar dhe shfaqur më 1909. Pas saj vjen “Sh’Francesku i Asizit” (shfaqur më 1909 dhe botuar më 1912). Ndërkohë është projektuar edhe tragjedia “Kryepremja e Shën Gjonit” (Decolacion i Sh.Gjonit), e cila duhet të ketë mbetur diku si dorëshkrim.

Këto vepra të para dramatike, pavarësisht nga subjektet e shpërndara në shekuj, janë konceptuar prej autorit si një triologji, sepse, si shprehet vetë Fishta, janë tri drama që do të përçonin mesazhet “e triumfit të lirisë” (Uliksi), “të vllaznimit” (Sh’Françesku) dhe “të barazisë” (Shën Gjoni Kryepremi).

Këndej është e thjeshtë të vihet re se Teatri i Gjergj Fishtës ka qenë që në nismë i orientuar nga Revolucioni Francez (Liri-Barazi-Vëllazëri), orientim të cilin e gjejmë të shprehur edhe në programin ideologjik të Rilindjes Kombëtare Shqiptare. Por te Fishta ka diçka më tepër: është një program që po vihet në jetë.

Aso kohe edhe vetë teatri është një formë e komunikimit demokratik, është një tribunë artistike, përmes së cilës idetë progresiste shtrohen në tryezë për të gjithë. Dhe jemi në vitin 1909, kur ende nuk ka filluar kryengritja e përgjithshme antiosmane (1910-1912), si rezultat i të cilës erdhi Pavarësia e Shqipërisë.

Për sa i përket përdorimit të gjuhës shqipe është vendi të theksojmë se vetëm pas Kongresit të Manastirit (1908) ishte siguruar një farë lejeje për të dhënë shfaqje publike në atë gjuhë. Siç e kemi cekur më sipër, më parë shfaqjet në gjuhën shqipe jepeshin vetëm në Kolegjin Françeskan, ku, që nga viti 1902 Fishta kishte futur gjuhën shqipe si gjuhë mësimi, duke shfrytëzuar maksimalisht disa “privilegje” që gëzonin shkollat fetare (edhe ato jo islamike) në kuadrin e Perandorisë Osmane. Edhe me shpalljen e Hyrjetit (1908), siç e përmendem më lart, pat një farë lirie që nuk zgjati shumë. Nga fundi i vitit 1909 Parlamenti Turk miratoi dy projektligje… që sollën mbylljen e klubeve në trojet shqiptare, duke pezulluar aktivitetet teatrore

Por aktiviteti teatror vijon në diasporë: më 1909 në Janinë dhe Bukuresht vihet në skenë “Besa” e Sami Frashërit (e përkthyer në shqip nga Abdyl Ypi Kolonja); në Stamboll, “Golfo” (1910, përkthyer nga greqishtja), në SHBA  – “Vdekja e Pirros” e Mihal Gramenos (1911)… (Kudret Velça). U bë kjo paraqitje për të ndriçuar një dimension të interpretuar jo mjaftueshëm prej studiuesve të veprës fishtjane, në përgjithësi, dhe të Teatrit të tij, në veçanti.

Fishta më parë se të dukej Pavarësia e Shqipërisë, e kishte parandier ardhjen e saj, prandaj u bë aq aktiv për të futur gjuhën shqipe si gjuhë mësimi në shkollë, për të unifikuar alfabetin e gjuhës shqipe, për të kënduar epopenë kombëtare (“Lahuta…”), për të rigjallëruar letërsinë (Mrizi i Zanave, Vallja e Parrizit, Anzat e Parnasit) dhe për të krijuar Teatrin Shqiptar, tribunën e munguar të qytetarisë.

Për të gjitha këto e më tepër, dikush duhet të kujdeset për ta rivënë në skenë me një regji bashkëkohore dramaturgjinë e merituar fishtjane.

Detajet e librit
Fishta

Referencat specifike

isbn
9789928329073
ean13
9789928329073
Bashkëngjitje
Shkarkime
KATËR HAPA PER TE POROSITUR

Udhëzues i shkurtër mbi procesin e porositjes së librave nëpërmjet faqes tonë.

Shkarkime (292.13KB)
16 libra të tjera në këtë kategori:

Referenca: 2663

Botuesi:

100 vjet pavaresi, Moikom Zeqo, Deshira Jazexhiu

Me rastin e jubileut të 100-vjetorit të Pavarësisë dhe themelimit të Shtetit modern Shqiptar, po ju paraqesim këtë botim të veçantë, duke pasur parasysh një sintezë pasqyruese dhe përfaqësuese të kësaj ngjarjeje epokale në historinë e kombit tonë.

Çmimi 92,00 SEK
More
Artikujt e fundit në gjendje

Botuesi: Logos A

Xhamia, David Macaulay

Një libër me ilustrime nga shkrimtari dhe ilustruesi britanik David Macaulay që shpjegon teknikat komplekse që u përdorën në ndërtimin e një xhamie të stilit Osman në shekullin e gjashtëmbëdhjetë.

Çmimi 218,50 SEK
More
Në gjendje

Botuesi: Dituria

Origjinat e urbanistikës moderne, Leonardo Benevolo

Origjinat e urbanistikës moderne trajton historinë e transformimit të qytetit. Në qendër të librit janë qyteti industrial, qyteti utopik dhe legjislacioni urban në Europën moderne. Në faqet e tij analizohen përvojat e para urbanistike të zbatuara në mjedise industriale, për të zbuluar pastaj shkaqet që çuan në fillimin e vonuar të planifikimit urban dhe...

Çmimi 69,00 SEK
More
Ne gjendje

Referenca: 2577

Botuesi: Te tjere

Ne gjurmet e se ndryshmes, Arben Theodhosi

Disa memorie dhe përjetime të Theodhosit mund të shfletohen në librin dhe katalogun e tij të parë të titulluar "Rievokim". Në maj 2007 promovohet libri dhe katalogu i dytë i Theodhosit i titulluar "Sfidë ndaj kufijve" në gjuhët shqip dhe anglisht, me 58 punime kryesisht të viteve të fundit dhe me një shkrim ku autori prezanton pikëpamjet e tij.

Çmimi 115,00 SEK
More
Artikujt e fundit në gjendje

Botuesi: Toena

Mitologjia greke, N. A. Kun

Kur përfundojmë së lexuari këtë përmbledhje pak a shumë të plotë të miteve të lashta greke, nuk mund të mos ndiejmë në thellësi të shpirtit një hidhërim të thellë. Ndoshta janë të shumtë ata që kanë pritur të gjejnë disa gojëdhëna emocionuese dhe mendjedëfryese dhe befasisht janë ndeshur me disa alegori, të cilat janë aq të hidhura në vërtetësinë e...

Çmimi 172,50 SEK
More
Ka mbaruar
Përshtypjet (0)