Iliria 1982, vëllimi i parë (kopertinë e trashë), Grup Autorësh

Ndër monumentet e trashëgimisë kulturore të vendit tonë, monumentet e periudhës gati mijëvjeçare bizantine zënë një vend mjaft të rëndësishëm. Nga kjo kohë ruhen mjaft fortifikime e qendra qytetare si dhe një numër jo i vogël kishash, të cilat, si dëshmi materiale, me vlerat që kanë, hedhin dritë për një periudhë të gjatë historike të shqiptarëve dhe...

"Arkitektura e banesës popullore në zonën e Bregut të Detit, Labëri" nga Emin Riza."Banjat e shekujve të parë të erës sonë në Shqipëri" nga Apollon Braçe."Arkitektura pasbizantine në Shqipëri" nga Aleksandër Meksi, Pirro Thomo."Restaurimi dhe arkitektura e dy banesave në fshatin Sopot" nga Leonard Suli.

Edhe punëtorët shqiptarë që qëndronin rreth meje dukeshin të emocionuar e të mrekulluar: ishte koka e parë që zbulonim në Butrint. E larë vazhdimisht për t'u shquar më mirë gjatë punës delikate të nxjerrjes nga dheu, koka zuri të shfaqej në gjithë madhështinë e vet: me dritën e bardhësisë së mermerit që kontrastonte me errësirën e plumbtë të baltës dhe që...

Ky vëllim shoqërohet me bibliografinë, ku paraqitet literatura e shfrytëzuar. Në të paraqiten ë gjitha monumentet, përfshirë dhe ato që janë zbuluar e studiuar në këto vitet e fundit, që japin në këtë mënyrë më të plotë arkitekturën e kishave të Shqipërisë në shekuj.

Do të nisim një udhëtim nëpër kështjellat e lashta iliro-shqiptar dhe do të njihemi me ngjarje nga të tëra periudhat historike. Kështjellat tona janë të shumta, e gjenden në të katër anët e vendit. Por ç’janë kështjellat? Si ndërtoheshin?

Butrinti (Buthrotum i lashtë), i cili gjendej në bregun epirot në pjesën e ngushtë të ngushticës së Korfuzit, gëzonte një pozicion të shkëlqyer buzë detit dhe liqenit të mbrojtur të Butrintit. Ky pozicion dhe mundësia natyrore për të patur një port të qetë bënë që Butrinti të kthehej në një nga stacionet kryesore të rrugës që lidhte Italinë dhe Sicilinë...

"Muret rrethuese të Butrintit në mesjetë shek. VIII - XV" nga Gjerak Karaiskaj."Elemente të rinj në Kalanë e Durrësit të shek. V – VI të erës sonë" nga Fatos Tartari."Arkitektura pasbizantine në Shqipëri (kishat me strukturë në formë kryqi me kupolë)" nga Aleksandër Meksi, Pirro Thomo."Ujësjellësi i vjetër i Kalasë së Gjirokastrës" nga Valter Shtylla.

Qeniet njerëzore ekzistojnë në Tokë prej të paktën 2.5 milionë vjetësh, që kur filluan të përgatitnin dhe përdornin vegla pune. Të dhënat arkeologjike dhe ato të disiplinave të tjera që veprojnë në këtë fushë mundësojnë studimin për origjinën e njeriut, popullimin e botës, fillimin e prodhimit të ushqimit, si dhe nisjen e qytetërimit.

Për periudhën e hershme e dimë se Apollonia kishte një sistem të tillë ku pakica e lirë e popullsisë sundonte mbi shumicën jo të lirë. Megjithatë Aristoteli e konsideron këtë qeverisje si demokraci.