Spiunët e kuq, Fabio Giovannini

Në pothuajse çdo shtet që mongolët pushtonin, ata sillnin një rritje të paprecedentë të komunikimit kulturor, zgjeronin tregtinë, dhe lulëzonin qytetërimin. Shumë herë më progresiv se udhëheqësit e tjerë europianë apo aziatikë, Genghis Khan hoqi torturën, mundësoi liri fetare universale dhe shkatërroi sistemet feudale të privilegjeve aristokratike.

“Abetare e ilustruar e Prishtinës” është një minienciklopedi e kryeqytetit, që njëherësh mund të shërbejë edhe si një udhërrëfyes turistik, që ka për qëllim ruajtjen dhe promovimin e kulturës së Prishtinës.

Kur ajo luftë e egër, që nisi Hitleri, mori fund dhe, para se nazistët të mund të asgjësonin dosjet e saj, kërkesa e Aleatëve për kapitullim pa kushte bëri që të kryhej një dokumentim thuajse orë pas ore i asaj perandorie të makthit, të ngritur nga Adolf Hitleri. 

Eseja i paraprin teorisë së revolucioneve moderne kur i përcakton si eksperimente politike me teori abstrakte dhe sisteme të paprovuar.

Në Romën dekadente e të pamëshirshme të epokës së Neronit, qendër e botës dhe furrë shkrirjeje e të gjitha racave dhe feve të antikitetit, patrici i ri Vinic dashurohet me Liçian, vajzën e ndrojtur të një mbreti svev, e rritur në Romë dhe e edukuar me fenë e krishterë. 

Historia e vërtetë e një njeriu të lirë, mëkati i të cilit ishte vetëm të qënit i zi.

Studimi i Lucia Nadin është bazuar në dorëshkrimin e bibliotekës “Marciana” në Venecia, ms. It. VII, 737 (=8666), përgatitur në gjysmën e dytë të shek. XVIII. Botim anastik. Parath. Ardian Ndreca.

Gjurmët e antisemitizmit në Europë kishin filluar të shfaqeshin dukshëm. Edhe Amerika vetë, edhe pse vend i formuar nga emigrantët, ka dhënë shembuj që nuk e bëjnë të ndihet mirë në raport me hebrenjtë e asaj kohe.

Pothuaj në kohën kur Mario shpëtonte Italinë nga një dyndje pushtuese tepër e rrezikshme, në Romë lindte  ai që një ditë do të vononte për disa shekuj dyndjet barbare, ai që do t’u jepte popujve të shtypur vetëdijen për të drejtat e veta, e cila do të siguronte zgjatjen në kohë të qytetërimit romak, dhe do t’u bashkangjiste emrin e tij krerëve të ardhshëm...

Teksti mësimor i nivelit universitar, të cilin kemi nderin t`u paraqesim studentëve të historisë, është fryt i hulumtimeve disavjeçare, të kryera për një epokë të rëndësishme të historisë së përgjithshme, në njërën prej periudhave më të ndërlikuara historisë së Europës, sikurse është Mesjeta e hershme europiane, në harkun kohor midis viteve 500-1000.

Me gjuhë sintetike e elastike që të kujton herë – herë Volterin apo Emile Chartier (Alain), me ngjeshje ideore dhe forcë konkluduese që shkon deri në aforizma a shpërthime proverbiale, Astrit Lulushi vjen me këtë libër për t'i thënë disi ndryshe dukuritë e jetës sonë, përmes lëvrimesh filozofike, sociologjike e kulturore.

Venediku, qyteti i pasur gjurmon harkun e plotë të sagës perandorake venedikase nga famëkeqja Kryqëzata e Katër, e cila kulmoi në plaçkitjen e Kostandinopojës në vitin 1204, deri në luftën otomano-venedikase të viteve 1499-1503, e cila i sheh turqit osmanë t’i zëvendësojnë venedikasit si fuqinë më të madhe detare në Mesdhe.

Epoka jonë është epoka e një ankthi ngjitës. Ndihemi të mbërthyer nga ngjarjet që na rrethojnë, nga padrejtësia, nga vuajtjet, nga një ndjenjë e pafundme krize. Atëherë, si do ta mbajmë të gjallë në veten tonë shpresën dhe besimin në diçka më të mirë?

Sot, shteti-komb eshte po aq dominues sa duket si natyral. Shtetet jane struktura politike sovrane. Kombet jane grupe shoqerore te bashkuara. Po cfare borxhe I kane ata njeri tjetrit?