Le Kanun de Lekë Dukagjini (French)

Dalja sërish në dritë e Fjalorit të Gazullit mëton të rivendosë raporte të drejta ndërmjet dokumentimit të dy korpuseve gjuhësore shqipe, gegë e toskë. Treva e Malësisë së Madhe ku u mbështet Gazulli është burimore dhe shumë pak e cënuar gjuhësisht në krahasim me Shkodrën dhe rrethinat, jo vetëm falë izolimit historik të saj, por edhe për veçoritë...

Kanuni i Dibrës vjen si dëshmia më e madhe dhe më e plotë e e tipologjisë së civilizimeve lokale shqiptare. I njëkohshëm dhe i barabartë për nga rëndësia me Kanunin e Lekë Dukagjinit dhe me Kanunin e Skënderbeut, (me variantet dhe invariantet e tij), - Kanuni i dibrës ka të përbashkëta dhe dallime nga dy të parët. Këtu vlen të përmend vetëm një veçori...

Fonetika historike merret me studimin e zhvillimit historik të tingujve, sidomos në një gjuhë. Mund të bëhet fjalë edhe për një fonetikë komparative, krahasuese, që studion zhvillimin e tingujve të një gjuhe në krahasim me gjuhët e afra.

Studiuesja Latifi është pjesëmarrëse e dhjetëra Konferencave shkencore kombëtare dhe ndërkombëtare, brenda dhe jashtë vendit, duke kontribuar kështu me kumtime shkencore, veçanërisht në fushë të marrëdhënieve të gjuhëve të Ballkanit me gjuhët orientale.

Lekë Dukagjini është një figurë historike mjaft komplekse. Madje është një figurë edhe e legjendarizuar, nëse e pranojmë këtë term, ashtu siç e kemi pranuar për Heroin tonë Kombëtar Gjergj Kastriot Skënderbeun. Lekë Dukagjini ishte bashkëkohës i Gjergj Kastriotit.

Vepra shkencore e tij ka tematikë më të gjerë se e pararendësve. Ajo rrok historinë e periudhave të kaluara të gjuhës e zbret gjer në shkallën moderne. Edhe në tematikë ajo paraqet diçka tërësore, një sistem në vetvete. Ai ndërmori gjurmime të thelluara në fonetikë, morfologji, leksik, etimologji, histori gjuhësore, dialektologji.

Kënga s'ka kufire që ta ndalojnë. Ajo lindet diku edhe, në qoftë se përmban brenda saj ndonjë thërrime arti të vërtetë, shkon gojë pas goje, në krahët e erës... Këngët e kësaj përmbledhje nuk janë, pa fjalë, që të gjitha të lindura në Pogradec.

Title: Shtatë vjet prolog, rravgime sociolinguistike në lëmë të shqipesOriginal: Shtatë vjet prolog, rravgime sociolinguistike në lëmë të shqipesCategory: LinguisticsAuthor: Ledi Shamku – ShkreliPublisher: ÇabejYear: 2005Pgs. 170Weight: 0.214 kgISBN: 978-99927-33-62-4

Tekstet e përfshira në këtë përmbledhje u shkruan e u botuan në pjesën më të madhe në vitet 1934 – 1942. Renditur këtu kronologjikisht, këto tekste dolën në periodikë të ndryshëm të kohës, në qytetet ku autori punonte gjatë kohës që i ka shkruar, si "Normalisti" në Elbasan, "Hylli i Dritës" në Shkodër etj. dhe përmblidhen këtu për herë të parë në një vëllim.

Një gjuhë e cila si gjuhë e folur është kaq e lashtë, por si gjuhë e shkruar është kaq e re, sepse e dokumentuar kaq vonë. Ky është një kontrast nga i cili ka për të vuar patjetër çdo histori e kësaj gjuhe.

Title: Vepra 1Original: Vepra 1Category: EditorialAuthor: At Giuseppe ValentiniPublisher: PlejadYear: 2005Pgs. 1024Weight: 1.003 kgISBN: 978-99943-640-4-9

Title: Vepra 2Original: Vepra 2Category: EditorialAuthor: At Giussepe ValentiniPublisher: PlejadYear: 2005Pgs. 498Weight: 0.625 kgISBN: 99943-719-9-1

Title: Periudha hipotetike në gjuhën shqipeOriginal: Die hypothetische periode im albanischenCategory: LanguageAuthor: Maximilian LambertzAlbanian translator: Veniamin DashiPublisher: BotartYear: 2011Pgs. 330Weight: 0.403 kgISBN: 978-9928-116-07-9