Detyra e shtetit është vetëm siguria, e kuptuar si zotërim i pacenuar i lirisë së njeriur, e pra shteti vendoset për të ruajtur liritë dhe ndërhyn veç kur njëri dëmton lirinë e tjetrit, parim që Humboldt-i e futi në mendimin politik. 

Duke shpjeguar natyrën e tiranisë, vepra vë në pah se ky pëlqim është i konstruktuar, por, edhe se, kur populli e provon tiraninë për një kohë të gjatë, mësohet me të keqen.

Por i gjithë korpusi i shkrimeve të tij evidenton problematikat kryesore të veprës së tij: qasja ndaj historisë, liria e besimit dhe ajo politike, një qëndrim të ri, madje edhe kritik të një katoliku të devotshëm për çështjet e Kishës Katolike.

Prej tij ka filluar mbretërimi i arsyes, që është e pandashme nga liria. Nëse hebrenjtë mbështesnin të pafundmen dhe shpresën, grekët të fundmen dhe arsyen, të dy bashkohen te një ide e cila ishte themeli i Perëndimit. 

Reduktimi i demokracisë, shkarkimi i barrës mbi të varfrit dhe shtresat e mesme, shkatërrimi i solidaritetit ndërmjet njerëzve, manipulimi i zgjedhjeve, përdorimi i frikës dhe fuqisë së shtetit për të mbajtur në kontroll “plebenjtë”. Dhjetë parime - të trajtuara në po aq kapituj ndriçues - të cilat, nëse nuk do të dimë të reagojmë, do të na çojnë në...