Kadare në 101 dokumente të Pallatit të ëndrrave, Dashnor Kaloçi

Titulli: Kadare në 101 dokumente të "Pallatit të ëndrrave"
Origjinali: Kadare në 101 dokumente të "Pallatit të ëndrrave"
Gjinia: Letërsi, histori
Autori: Dashnor Kaloçi
Shtëpia botuese: UET Press
Viti: 2016
Fq. 676
Pesha: 1.103 kg.
ISBN: 978-9928-190-94-9

Komente mbi librin

"Ky botim i zotit Kaloçi është shumë i rëndësishëm, jashtëzakonisht i rëndësishëm. I gjithi është libër denoncimesh, raportesh të fshehta, përgjimesh. Shkrimtarët që denoncuan kolegët duhet të tërhiqeshin. Hapja e dosjeve, një proces i vonuar. Unë kam vite dhe jo vetëm unë, por edhe të tjerë që kërkojnë të zbulohet e vërteta e arkivave të fshehta.

Çdo diktaturë kur bie, në prag të rënies sidomos, ka një merak të madh, një hall të madh, të fshehtë: krimet. Ky është një obsesion, fiksim i saj, të fshehë krimet për të mos lënë gjurmë. Meqenëse ky libër ka në ballinën e tij emrin tim duket sikur, unë që flas, i bëj një publicitet...

Keqkuptimi që mund të ndodhë është ky: Ky libër është për të gjithë letërsinë shqipe. Nuk jam vetëm unë atje. Por, kur vihet një emër, vetvetiu mendja shkon sikur është ky kryesori. Pavarësisht se çfarë vendi zë unë në këtë, kjo ka qenë dramë e përbashkët e të gjithë shkrimtarëve shqiptarë që jetuan në komunizëm.

Domethënë përgjimi, pabesia ndaj tyre, ishte një dramë e përbashkët. Atje ka dhjetëra emra shkrimtarësh, do t'i gjeni, plus që ka dokumente të tjera ende të pazbuluara, të pabotuara dhe kjo është vetëm një pjesë e vogël e tablosë së zymtë, të papërfytyrueshme për Europën e sotme, se si mund të ndodhë në shekullin e XX – të një dramë e tillë gjatë 40 vjetëve."

Ismail Kadare

"Arshi Pipa e ka thënë i pari në kritikën që i bëri veprës "Gjenerali i ushtrisë së vdekur" dhe e tha shumë bukur: "Fakti që kjo vepër letrare ka vlerë letrare është kundër regjimit". Në fakt kjo është maksimë e njohur sot. Nuk është çështja që je kundër regjimit se ke dalë dhe ke folur kundër tij. Ke krijuar metodë në funksion të një lirie. Dhe këtë e ka bërë Kadareja."

Spartak Ngjela

"Një djalë i ri, ish – studenti im, më solli një roman dorëshkrim. E lexova dhe u mahnita. Trajtonte temën e goditjes në vitin 1945 të partizanëve kosovarë, në një zonë të Malit të Zi nga forcat partizane jugosllave. Për autorin, ky roman do të qe i mjaftueshëm për ta çuar në burg. E pyeta për pasojat dhe u binda se ai qe i gatshëm të përballonte çdo gjë. E këshillova të hiqte dorë. Është më mirë një roman më pak i botuar, sesa një shkrimtar i vërtetë kosovar në burg."

Prof. Dr. Ali Aliu

"Në këtë libër ka pjesën e vet të dhunës, të së keqes jo vetëm politika, por edhe ana njerëzore. Lagush Poradeci ka një varg: "Qëndroj në tmerr, zili e botës, se ti s'u ndale duke ndritur (Naimit)". Zilia e shkrimtarëve me shkrimtarët ka çuar te denoncimi. Por edhe ndeshja e risisë, e modernitetit, cilësitë e larta dhe të panjohura më parë të artit të Kadaresë e kanë zënë në befasi peizazhin letrar të kohës.

Jo më kot botimi i një libri si "Gjenerali i ushtrisë së vdekur" është shoqëruar për një vit në shtypin letrar të kohës nga kritika prej specialistëve më të mirë të kësaj fushe në atë kohë. Edhe u xhelozua ky mjedis letrar, por dhe nuk kishte aparat konceptual që ta përthithte.

Ky vështrim i Dashnor Kaloçit në dokumentet sekrete të kohës së diktaturës për një shkrimtar të shquar, për më tepër në arkiva ku përmblidhet 32 vjet (1958 – 1990) një histori e fshehtë e shkrimit shqip, e letrave shqipe, e kulturës shqipe, e inteligjencës shqiptare, një periudhë shumë e errët e diktaturës hoxhiste, është si të pasqyrohesh në anën e mbrapme, në anën e zezë të pasqyrës."

Prof. Dr. Sadik Bejko