• Banner

Kopisteri Bartelbi, Herman Melville
  • Kopisteri Bartelbi, Herman Melville

Kopisti Bartëlbi (Një ngjarje në Wall Street), Herman Melville

Sa herë që më kapte "kunja" për të përkthyer këtë novelë të shkurtër, nuk mundja dot kurrë të arrija një përkthim të denjë të formulës së famshme tashmë: "I would prefer not to!", frazë që përbën bazën, thelbin dhe vetë "sebepin" e novelës.

300 Lekë
Sasia
Artikujt e fundit në gjendje

Përshkrimi

Titulli: Kopisti Bartëlbi (Një ngjarje në Wall Street)
Origjinali: Bartleby the Scrivener
Gjinia: Novelë
Autori: Herman Melville
Shqipëroi: Idlir Azizi
Shtëpia botuese: Onufri
Viti: 2015
Fq. 72
Pesha: 0.141 kg.
ISBN: 978-9928-186-41-6

Koment nga përkthyesi

Inatçori është shpeshherë bezdi, madje herë – herë edhe për vetë inatçorin. Sa herë që më kapte "kunja" për të përkthyer këtë novelë të shkurtër, nuk mundja dot kurrë të arrija një përkthim të denjë të formulës së famshme tashmë: "I would prefer not to!", frazë që përbën bazën, thelbin dhe vetë "sebepin" e novelës.

Një mik me preferenca institucionale më pat vënë një ditë në kandar me një lider partiak (revolucionar, të themi), lidhur me sasinë e rëndësisë përkatëse. Ai ma mënjanoi atëherë rëndësinë, por pikërisht pas asaj dite unë u tërhoqa, jo më i nxehur, drejt përkthimit të novelës, që e kisha braktisur disa herë.

Lexuesi i interesuar do të gjejë nëpër libra të tjerë interpretimet e filozofëve lidhur me këtë frazë refuzimi. Refuzimi i Bartëlbit është i drejtpërdrejtë, kategorik... por dhe i brishtë, i qetë, i tërhequr. Pikërisht këto të fundit sjellin vështirësinë e madhe të përkthimit të saktë të këtij refuzimi.

Si të japësh shkurt e qartë një refuzim, por që bëhet me brishtësinë më të madhe, pa dhunë, pa kryeneçësi? Që formula në fjalë të përkthehej: - Do të preferoja që jo! ose – Unë do parapëlqeja të mos e bëja! më dukej fort artificiale. M'u duk shumë e zorshme për përditshmërinë tonë, qoftë edhe në rrethana zyrtare që një shqiptar të artikulonte me sqimë të tepruar kot një frazë refuzimi.

Atëherë mendova të hidhem me mend në "terren": domethenë nisa të përfytyroj të njëjtën situatë në Shqipëri. Fillova të përfytyroj se si mund të refuzonin urdhrin e shefave disa zyrtarë të vegjël e të brishtë, Zhuli Z. i Ministrisë së Jashtme, apo Ahmet S. i Ministrisë së Transportit, të cilët i kisha hasur në punë në Tiranë.

Përkthimi që fillon me "Nuk" hiqej mënjanë si mundësi. Kjo do të ishte normale, sepse mohorja në gjuhën tonë bëhet pikërisht me "nuk" në fillim: Nuk më pëlqen! Nuk dua ta bëj! Nuk ma do mendja! Nuk do të ma kishte ënda etj. etj.

Problemi ishte se si të ruhej struktura e origjinalit: që refuzimi i Bartëlbit, në anglisht, vjen me një fjali afirmative (dëftore) gjithsesi: I would prefer not to! Që fjalë për fjalë do të jepte: - Unë do parapëlqeja që jo! ose – Unë do të kisha preferuar që jo!

Atëherë variantet që shënova anash ishin të llojit: - Besoj se nuk dua!, - Preferoj më mirë jo!, - Parapëlqej mos ta bëj! etj.; sepse kërkoja me ngulm të mbahej ideja e refuzimit kategorik, por me përunjësi e brishtësi. Vështirësia këtu lidhej me faktin që Melville – i nuk përdor aspak folje indikatore "bëj" apo "dua" pas foljes "prefer"; refuzimi i personazhit të tij duket i mjaftueshëm në vetvete, sui generis, dhe pa ndërfutur veprime apo sqarime shtesë.

Vështirësia tjetër më dilte kur mendoja sesi duhej të jepja refuzimin në kushtore: - Do të pëlqeja që jo? – Do të doja të mos? – Do preferoja të mos e bëja!

Mbi autorin

Herman Melville lindi në qytetin e Nju Jorkut më 1819 nga prindër me origjinë franceze e skoceze. Që herët familja e tij ra në vështirësi për shkak të falimentimit të biznesit të të atit, i cili la pas borxhe dhe detyrime financiare. Pas fillores, Herman Melville – i kryen disa studime në Paris, ku mëson gjuhën në mënyrë të përsosur.

Qysh në moshën 14 vjeçare hyn në punë si zyrtar i thjeshtë në bankë. Gjatë periudhës së rinisë së hershme, Melville – i merrte pjesë në shoqëri dijetarësh, që debatonin mbi çështje themelore të shoqërisë. Njëkohësisht thellohet asokohe në leximet e poetëve dhe autorëve të njohur, të cilët arrin t'i njohë gjerë: Shekspir, Milton, Lordin Bajron, Walter Scott e të tjerë.

Poezia e tyre vizionare, orientimi kozmogonik, bashkë me shkrimet biblike të Gjenezës, do të jehojnë mandej nëpër gjithë veprën e tij kryesore.

Detajet e librit

Referencat specifike

isbn
9789928186416
ean13
9789928186416
Bashkëngjitje
Shkarkime
KATËR HAPA PER TE POROSITUR

Udhëzues i shkurtër mbi procesin e porositjes së librave nëpërmjet faqes tonë.

Shkarkime (292.13KB)
Ndoshta mund të pëlqejë edhe

Botuesi: Zenit Editions

Mobi Dik, Herman Melville

Çfarë ishte balena e bardhë për Ahabin deri tani u dha një shenjë; se çfarë ishte, ndonjëherë, për mua, ende ka mbetur e pathënë. Përveç këtyre vlerësimeve më të dukshme, të cilat prekin Mobi Dikun, që nuk ka si të zgjojnë veç rastësisht në shpirtin e çdo njeriu ndjesinë e alarmit, kishte edhe një mendim tjetër, ose më mirë të themi një tmerr të turbullt...

Çmimi 1 500 Lekë
More
Ne gjendje
16 libra të tjera në këtë kategori:

Referenca: SKU000845

Botuesi: Onufri

Vilhelm Teli, Fridrih Shiler

Drama "Vilhelm Teli" është klasike nga uniteti i veprimit, që e përshkon tejpërtej. Zviceranët, në luftë kundër Austrisë, përbetimi i famshëm në Rytli, nishani i Telit dhe fitorja e Morgatës, përfundimtarja, këto janë pikat kryesore. Klasike, përveç gjuhës, e bën edhe imitimi i amfiteatrit grek, në të cilin kori zëvendësohet këtu me popullin përjashta, në...

Çmimi 400 Lekë
More
Ka mbaruar

Pasion dhe mëkat, Emil Zola

Ky është një nga romanet e shkurtra të Emile Zola që gjurmon historinë e jetës së personazhit të vet, Thérèse Raquin nga fëmijëria te jeta me pasione dhe mashtrime…

Çmimi 1 000 Lekë
More
Në gjendje

Referenca: SKU001932

Botuesi: Onufri

Mbreti Lir, Uilliam Shekspir

"Mbreti Lir" është një tragjedi me pesë akte nga Uilliam Shekspir, e interpretuar në vitet 1605 - 1606 dhe e botuar në vitin 1608. Një nga tragjeditë më të mira, pjesa përshkohet nga pesimizmi dhe nihilizmi, gjë që e bën atë një vepër të preferuar të shekullit XX.

Çmimi 500 Lekë
More
Ka mbaruar

Botuesi: Fan Noli

Ditari sekret 1836-1837, A. S. Pushkin

Fati po realizohej – kisha thirrur Dantesin në duel. Mos është kjo vdekja e dhunshme nga një flokëbardhë që më kishte paralajmëruar një fallxhore gjermane? Dantesi u bë shpagimi i fatit për karakterin tim të dobët. Në qoftë se fitorja do të jetë në anën time, atëherë unë do të përmbys ligjet hyjnore dhe Venusi do të mbretërojë pafundësisht në qiejt e mi.

Çmimi 500 Lekë
More
Ka mbaruar

Botuesi: Argeta LMG

Edukimi i ndjenjave, Gustav Flober

Por, fundja, aq më keq për të! Tani Frederiku i urrente të gjitha gratë. Dhe lotët i ishin mbledhur lëmsh në grykë, sepse dashuria e tij kishte mbetur e papërfillur dhe dëshira e tij e zjarrtë nuk ishte plotësuar.

Çmimi 1 190 Lekë
More
Në gjendje

Referenca: SKU001938

Botuesi: Argeta LMG

Andromaka, Zhan Rasin

Tragjedia "Andromaka" është mbështetur pikërisht mbi këtë subject: atë se çfarë ndodhi në Epir me Pirron dhe Andromakën. Personazhet e tragjedisë së Rasinit janë: Andromaka, e veja e Hektorit, skllave e Pirros; Pirro, i biri i Akilit, mbret i Epirit; Oresti, i biri i Agamemnonit; Hermiona, e bija e Helenës, e fejuara e Pirros.

Çmimi 500 Lekë
More
Ne gjendje

Referenca: SKU001922

Botuesi: Te tjere

Bija e mallkuar, Emil Richeburg

Luçia, pasi kaptoi gardhin e kopshtit, u drejtua për në Sableuse. Djaloshi i panjohur e priste matanë vijës, pak hapa larg urës së vogël. Për një çast, ajo u gjend pranë tij. Pa lëshuar asnjë fjalë , ai e përqafoi dhe e shtrëngoi në kraharorin e tij.

Çmimi 1 200 Lekë
More
Ne gjendje

Botuesi: Shtëpia e Librit

Ferma e Kafshëve, George Orwell

Që kur u botua për herë të parë në vitin 1945, Ferma e Kafshëve vijon të kënaqë lexuesit e të gjitha moshave me humorin e hidhur dhe talljen shpartalluese të pushtetit, duke i garantuar Orwell-it pozicionin e një prej shkrimtarëve më të mëdhenj të shekullit të njëzetë.

Çmimi 700 Lekë
More
Në gjendje

Botuesi: Zenit Editions

Net të bardha, Fjodor Dostojevski

... ja, tashmë edhe libri i marrë pa qëllim dhe rastësisht, i bie nga duart ëndërrimtarit tim, pa mbërritur as edhe gjer te faqja e tretë. Imagjinata e tij përsëri u kurdis, u ngacmua, dhe papritur përsëri një botë e re, një jetë e re magjepëse shkëlqeu para tij në një perspektivë të shkëlqyeshme.

Çmimi 500 Lekë
More
Ka mbaruar
Përshtypjet (0)