Njeriu dhe teknika, Oswald Spengler

Titulli: Njeriu dhe teknika
Origjinali: Der mensch und die technik
Gjinia: Filozofi
Autori: Oswald Spengler
Shqipëroi: Artan Meçi
Shtëpia botuese: Helga's Secrets
Viti: 2010
Fq. 100
Pesha: 0.131 kg
ISBN: 978-99956-816-8-4

Mbi autorin

Oswald Spengler (1880 – 1936) lindi në Blakenburb, pranë Brunswik – ut në perandorinë gjermane, djali i vetëm dhe i katërti i fëmijëve me të njëjtët prindër, të cilët ishin një familje e borgjezisë së vogël; i ati ishte një burokrat në minierë. Vetë Spengleri do të arsimohej me një edukatë klasike në Gjimnazin e Halles, duke studiuar greqisht e latinisht si dhe shkencat natyrore. Ai studioi për poezi, letërsi, histori dhe ra nën ndikimin e ideve dhe veprave të Gëtes dhe Niçes. Madje, ai shkroi disa vepra në moshë të re, të cilat kanë mbijetuar.

Pas vdekjes së babait të tij në 1901, Oswaldi do të frekuentonte disa universitete private në Mynih, Berlin dhe Halle, ku studioi për filozofi, histori, matematikë, shkenca natyrore, literaturë, klasicizmin dhe artet e bukura. Pas vitit 1911, kohë kur i vdiq nëna e tij, ai u vendos në Mynih, ku jetoi derisa vdiq në vitin 1936.

Ai do të jetonte këtu si murg, me mbështetjen ekonomike të një trashëgimie. Spengleri jetonte në vetmi të thellë dhe pa shumë kërkesa. Ai bënte edhe punë të tjera si shkrues për revista, për të fituar të ardhura shtesë të nevojshme. Për të krijuar punën e tij madhore magnum opus "The Decline of the West" (Rënia e Perëndimit) me dy volume, ai u ndikua thellë nga Agadir Crisis, duke e zgjeruar së tepërmi rezen e këndvështrimit të tij; të dy ishin të ndikuar nga vepra e Otto Seeck "The Decline of Antiquity" (Rënia e Antikitetit).

Ky libër përfundoi së shkruar më 1914, por u botua gjatë Luftës së Parë Botërore (1917). Gjatë kësaj periudhe atij iu shkatërrua prona e vet dhe ai u detyrua të jetonte në një varfëri të thellë. Parashikimet e kobshme për qytetërimin perëndimor të përshkruara te Rënia e Perëndimit u vërtetuan me Traktatin e Versajës dhe Depresionin e thellë ekonomik të Gjermanisë pas viteve 1923, të shoqëruar me një hiperinflacion monetar. Në fakt, Spengleri kishte parashikuar se Gjermania do ta fitonte Luftën. Por, libri madhor i Spenglerit fliste më tepër për fatin e gjithë kulturës dhe shoqërive perëndimore.

Ky libër pati një sukses të padiskutueshëm dhe u përkthye menjëherë në disa gjuhë të rëndësishme. Ai refuzoi pozicionin e ofruar si profesor i filozofisë në Universitetin e Gottingenit, duke e kundërshtuar me idenë se i duhej kohë për të shkruar. Në vitin 1931, Spengleri botoi këtë libërth të mrekullueshëm me nota pesimiste, si vazhdim edhe i disa ideve specifike të Rënia e Perëndimit.

Librat e këtij filozofi dhe historiani të madh do të ishin shumë të debatuar në të gjitha ambientet akademike, por ajo që vlen të thuhet si konkluzion, është fakti se Spengleri do të ngjitej në Panteonin e traditës së filozofëve më të mëdhenj gjermanë, duke u renditur në madhështi pas Kantit, Shopenhauerit, Fojerbahut, Marksit, Niçes. Por, padyshim që ai ka fatin që quhet filozofi më i madh gjerman i shekullit XX.

Tomas Mani do t'i quante librat e Spenglerit të ngjashme për nga stili e forma me ato të Shopenhauerit. Maks Veber do ta quante Spenglerin "një filozof shumë të mprehtë diletant", ndërsa Karl Poperi do t'i quante tezat e Spenglerit si të kota. Ndërsa historiani i shquar i Antikitetit, Eduard Mejer, kishte një mendim sipëran për vlerat e Spenglerit. Spengleri u mor pak edhe si aktivist në politikë si mbështetës i Hans von Seeckt si lider i vendit më 1924, duke dështuar.

Në këtë libërth të vogël që keni në dorë, Spengleri paralajmëron kundër tendencës së Perëndimit për të eksportuar teknologjinë "racave me ngjyrë", të cilët do t'i përdornin armët kundër perëndimit. Ky libër përmban shprehjen e mirënjohur të Spenglerit se "Optimizëm do të thotë frikë". Spengleri e votoi Hitlerin para Hindenburgut, por më pas ai do ta quante atë vulgar.

Madje, Hitleri e takoi autorin në vitin 1933 dhe pas takimit ky i fundit ngeli i pandikuar, duke thënë se Gjermania nuk kishte nevojë për "një tenor heroik, por për një hero të vërtetë". Spengleri u grind publikisht me Alfred Rosenbergun, hierarkun e lartë nazist, dhe refuzimi i tij ndaj Fyhrerit dhe J. Gëbelsit për ligjërata publike pro – naziste solli si pasojë izolimin e tij.